Προτεραιότης, Προτεραιοτήτων...

Ιδού η απορεία...

Κάποιο βράδυ της περασμένης εβδομάδας, έπεσε στα χέρια μου ένα ένθετο της εφημερίδας "Η Καθημερινή" με τίτλο "Οι Ερευνητές" το οποίο προορίζεται μάλλον για το πιο νεαρό κοινό της εφημερίδας.

Έχοντας λοιπόν πάθει overdose χαλάρωσης, στερητικό σύνδρομο (πρός κατατονία) απο την μακροχρόνια έλλειψη δικτύωσης και υπο την στήριξη σημαντικών ποσοτήτων πεπονιού και αδιάφορης κουβεντούλας, άρχισα να το ξεφυλλίζω.

Κι εκεί (λίγο μετά το εξώφυλλο) που αναρρωτιόμουν σιωπηλά γιατί το έκανα αυτό στον εαυτό μου, έρχομαι αντιμέτωπος με τις σπαζοκεφαλιές της σελίδας 17...Έλατε κι εσείς:

Mind The Gap(s)

Θεσπέσια! Σκέφτομαι και βουτάω το πατροπαράδοτο bic απο τον standard εξοπλισμό γραφείου, τη φρουτιέρα στη μέση του τραπεζιού. Μισό λεπτό όμως, κάτι δείχνει να μην πηγαίνει καλά εδώ...

Όπως αναφέρεται και στην εισαγωγή της άσκησης "Συμπλήρωσε τα κενά", το αντικείμενο είναι να τοποθετήσουμε τους 5 αριθμούς (2,4,5,12 και 32) στα κενά τετράγωνα του πίνακα έτσι ώστε να επαληθεύονται όλες οι εξισώσεις χωρίς καμία άλλη ένδειξη.

Εδώ βέβαια, υπάρχουν δύο προσεγγίσεις. Η μια, είναι να δοκιμάσουμε μια, μια και τις 120 μεταθέσεις που υποννοεί το πρόβλημα και η άλλη είναι να λύσουμε τις εξισώσεις και να προκύψει η σωστή θέση των αριθμών απο μόνη της σε πολύ συντομότερο χρόνο!

Έτσι όμως όπως έχει δοθεί το πρόβλημα, καμία απο τις παραπάνω προσεγγίσεις δεν θα έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα για εκπαιδευμένους ανθρώπους 12-112 ετών. Ο λόγος είναι μια μικρή λεπτομέρεια που ονομάζεται "προτεραιότητα των μαθηματικών πράξεων".

Σύμφωνα λοιπόν με αυτή, όταν βρεθούμε στην άγρια φύση αντιμέτωποι με μια παράσταση που οδηγεί σε ένα αποτέλεσμα, τότε:

• ΠΡΩΤΑ επεξεργαζόμαστε τους πολλαπλασιασμούς και τις διαιρέσεις; και
• ΜΕΤΑ τις προσθέσεις και τις αφαιρέσεις
• Αν δε η παράσταση περιέχει παρενθέσεις τότε εφαρμόζουμε τους παραπάνω δύο κανόνες σε όλες τις παρενθέσεις ΠΡΙΝ απο οποιαδήποτε άλλη πράξη! Είναι δηλαδή οι παρενθέσεις, αυτοτελείς μικρότερες παραστάσεις που πρέπει να υπολογιστούν ξεχωριστά απο τις μεγαλύτερες παραστάσεις στις οποίες ανήκουν.

Η προτεραιότητα των πράξεων είναι απο τα πρώτα πράγματα που διδάσκονται "Οι Ερευνητές" στο σχολείο, στο μάθημα των μαθηματικών. Με αυτό τον τρόπο 1 + 5/5 = 2 (ευτυχώς).

Οπλισμένοι με αυτό το κομματάκι γνώσης, πάμε τώρα να λύσουμε την πρώτη στήλη του προβλήματος, που ουσιαστικά, είναι λυμένη απο μόνη της αφού περιέχει μόνο ένα άγνωστο...Και πάει κάπως έτσι:

Χ1 - 8 / 6 = 4 =>
Χ1 = 4 + 8 / 6 =>
Χ1 = 32 / 6

Ο Χ1 λοιπόν, έχει προκύψει πολύ κοντά στο 5 της εκφώνησης αλλά προφανώς το 32 / 6 δεν είναι ο αριθμός 5. Άντε, αφού βρήκαμε τον Χ1, πάμε και για τον Χ2, δηλαδή για την πρώτη γραμμή του προβλήματος αφού τώρα είναι κι αυτή ουσιαστικά λυμένη:

32 / 6 - Χ2 / 7 = 4 =>
-Χ2 / 7 = 4 - 32 / 6 =>
Χ2 = (24 / 6 - 32 / 6) / (-1 / 7) =>
Χ2 = (-8 / 6) / (-1 / 7) =>
Χ2 = -56 / -6 =>
Χ2 = 56 / 6

Μάλιστα! Τώρα σίγουρα κάτι δεν πάει καλά, γιατί το 56/6 δίνει 9.3333333333... και αυτός ο αριθμός δεν είναι ούτε κάν κοντά σε κανένα δεδομένο της εκφώνησης...

Εδώ λοιπόν, ο μικρός μας "Ερευνητής" πιθανότατα έχει ιδρώσει, αλλά, δεν το βάζει κάτω...λίγο απογοητευμένος, αλλά αποφασισμένος να δώσει μια λύση στο πρόβλημα με κάθε (νόμιμο ΚΑΙ ηθικό) μέσο, αποφασίζει να καταφύγει στη "χαζή" λύση...Να δοκιμάσει δηλαδή τους αριθμούς έναν, έναν. Και το πιάνει απο την αρχή:

Χ1 - 8 / 6 = 4 Για X1=32

32 - 8 / 6 = 4 =>
192 / 6 - 8 / 6 = 4 ...ΤΖΙΦΟΣ!

Ανάστατος ο μικρός και αποφασισμένος "Ερευνητής", αρχίζει να αμφιβάλει για τον εαυτό του...ξανακάνει τις πράξεις απο την αρχή...Τζίφος και πάλι! Δεν έχει κάνει κανένα λάθος, μα δεν έχει βρεί και καμιά λύση...Όλα είναι σωστά και όλα είναι λάθος!!! Αποφασίζει να πάρει τη βοήθεια του κοινού και ρωτάει τους γονείς του οι οποίοι, λίγο η καλοκαιρινή αύρα, λίγο το πεπόνι, δεν έχουν και πολύ κουράγιο για τέτοια πράγματα βραδιάτικα και του λένε να το μαρκάρει και να ρωτήσει το δάσκαλο απο Σεπτέμβρη (!)

Αποκαρδιομένος και ηττημένος αποφασίζει να παίξει την τελευταία πράξη στο προσωπικό του καλοκαιρινό δράμα καθώς ακόμα και οι γρύλοι γύρω του γρυλίζουν κάτι που ακούγεται σαν το Ρέκβιεμ!...Αποφασίζει...αντίθετα στις αρχές του.....Να κοιτάξει το λυσάριο!!!

"Reality" Check...

Κοιτάει λοιπόν στην επόμενη σελίδα (όπου οι λύσεις παραδίνονται ανάποδα...και καλά για πιο δύσκολα) και παρατηρεί -μεταξύ άλλων- οτι ο Χ1 είναι το 32 και ο Χ2 είναι το 4 (!!!!)....

Τριπάρει! Βουτάει το bic, καρφώνει τη γιαγιά στο μάτι πίνει 4 depon, 2 μπύρες, 5 καφέδες με 12 ζάχαρες, βάζει το ραδιόφωνο στα 32 κι αρχίζει να ουρλιάζει οτι η μόνη αλήθεια βρίσκεται στους Sex Pistols!!!

Και δεν έχει άδικο...Γιατί οι λύσεις αυτές, είναι μέν οι σωστές ΜΟΝΟ ΑΝ τοποθετηθούν παρενθέσεις στις σωστές θέσεις...Για παράδειγμα:

(Χ1 - 8) / 6 = 4 =>
Χ1 - 8 = (4/1)/(1/6) =>
Χ1 - 8 = 24 =>
Χ1 = 24 + 8 =>
Χ1 = 32

Πράγμα το οποίο δεν εννοείται πουθενά στην άσκηση, ούτε κάν σαν ένα ύποπτο σχόλιο οτι ίσως "κάποιο ζαλισμένο ρομποτάκι, έχει πάθει κάποια βλάβη και όλο δίνει λάθος αποτελέσματα, μπορείτε να βρείτε το σφάλμα και να λύσετε το πρόβλημα;;;;;;;;"

Λεπτομέρειες θα μου πείτε....Τρίχες...Qραφέξαλα...Μέχρι όμως να πάμε και στην αμέσως επόμενη σπαζοκεφαλιά, όπου οι μικροί μας "Ερευνητές" καλούνται να χρωματίσουν ένα σκουλικάκι ανάλογα με τα αποτελέσματα των πράξεων που βρίσκονται τυπωμένες στο κορμί του...Οι οποίες "παραδόξως" ερμηνεύονται με τον σωστό τρόπο (!!!!) Δηλαδή το 13 - 2 * 6 = 1...ΚΑΙ ΟΧΙ 66!!

Τελικά, τι να υποθέσει ο μικρός "Ερευνητής"; Πώς θα κρίνει τη κατάσταση; Τι είναι σωστό και τι λάθος;

P.S. Sorry Alexis, i couldn't let this one go