Project Ριτσώνα

Επιστροφή στη Χαλκίδα και γραμμή για τα βουνά!
Πόσα δυστυχήματα μπορούν να χωρέσουν μέσα σε 4.5 km;

Τη Ριτσώνα, πιθανότατα να την έχετε ακουστά απο την ομώνυμη ανάβαση, ένα αγώνα αυτοκινήτων με πάνω απο 50 χρόνια ιστορία. Για τη Χαλκίδα, ήταν πάντα μεγάλο γεγονός, αφού καταφέρνει ακόμα να συγκεντρώνει πάρα πολύ κόσμο που έρχεται να δεί τους "τρελούς" να μοιράζουν κανονιές στο βουνό και να παραβγαίνουν ποιός θα το ανεβεί πιο γρήγορα.

Όμως, όταν φεύγουν οι "τρελοί" και το κοινό, ο δρόμος δίνεται και πάλι στην κανονική κυκλοφορία. Και τι δρόμος...

Κάθε μια απο τις παραπάνω εικονικές πινέζες είναι ένα πραγματικότατο εικονοστάσι. Είναι ένα, συνήθως, θανατηφόρο αυτοκινητιστικό δυστύχημα με τουλάχιστον μια απώλεια. Και όλα μαζί είναι τουλάχιστον 28 εικονοστάσια σε 4.32km απόσταση. Τα 25 που σημειώσαμε* κατά την ανάβαση και 3 που σημειώσαμε (νοητά όμως) κατα την κατάβαση και κρυβόντουσαν πίσω απο θάμνους. 28 εικονοστάσια σε 4.32km...6.5 απώλειες ανα χιλιόμετρο (υποθέτοντας 1 απώλεια ανα δυστύχημα). Και αυτά, είναι αυτά που φαίνονταν, αυτά που δεν είχαν κατατρακυλήσει μαζί με την τσιμεντένια ρίζα τους στη πλαγιά και δεν τα είχε καταπιεί ολότελα η φύση. Είναι συνήθως μεταλικά ή χτιστά. Τα χτιστά είναι συνήθως πιο παλιά...ή εξαιρετικές περιπτώσεις.

 Θα μπορούσε να πεί κανείς, πως τα δυστυχήματα οφείλονται στους αγώνες. Ναί, υπάρχει μια συσχέτιση ανάμεσα στους αγώνες και τις απώλειες στη περίπτωση της Ριτσώνας, αν και δεν είναι τόσο προφανής. Προσωπικά, θυμάμαι ένα συμβάν το 1993 όταν ένα αυτοκίνητο, συνέχισε ευθεία σε μια στροφή και κόστισε δύο νεκρούς και τρείς τραυματίες. Πρόκειται για τη διπλή καταχώρηση 21-22 της εικόνας (χτιστό) σε πραγματικά ελάχιστη απόσταση απο τον τερματισμό του αγώνα. Ένας άλλος παράγοντας της συσχέτισης, θα συνέχιζε ο 'κανείς', είναι και οι επίδοξοι πιλότοι και ίσως, συγκριτικά, τέτοια ατυχήματα να είναι περισσότερα, σε σχέση με τα θανατηφόρα που έγιναν τις ημέρες των αγώνων όπου συμμετέχουν αυτοκίνητα προετοιμασμένα κατάλληλα για τα ρίσκα που παίρνουν οι οδηγοί. (Σε καμία περίπτωση δεν υπονοώ πως για τα ατυχήματα φταίνε οι αγώνες!)

Είναι γεγονός όμως, οτι ο δρόμος είναι όντως επικίνδυνος. Είναι στενός, γεμάτος στροφές και υπολογισμένος (;) για ταχύτητες...78 rpm. Επειδή γυροφέρνει το βουνό, σε κάποιες στροφές ξεσπάνε ρυάκια που διασχίζουν ανενόχλητα το δρόμο και ακολουθούν την πλαγιά όταν βρέχει. Παλιότερα, τον ίδιο δρόμο προτιμούσαν και πολλά φορτηγά λόγω απόστασης. Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, ο δρόμος το χειμώνα πιάνει πάγο και ομίχλη...Όσο να 'ναι, θέλει τη προσοχή του.



Τώρα βέβαια, ίσως αναρρωτιέστε τι με έπιασε μές τη ντάλα του καλοκαιριού και μέτραγα εικονοστάσια στη Ριτσώνα. Είχα πολλά χρόνια να πάω πρός τα εκεί.

Καθώς ανεβαίναμε λοιπόν το βουνό, θυμήθηκα οτι όταν ήμουν (πιο) μικρός, ο πατέρας μου, μου τραβούσε τη προσοχή στα εικονοστάσια όταν πηγαίναμε απο καμιά πιο μακρινή βόλτα με το αυτοκίνητο. Τα σχόλια ήταν συνήθως: "Άλλο εδώ...το είδες;" ή "Ετούτο εδώ το θυμάσαι; Πρέπει να είναι καινούριο..." ή "Πόσα είπαμε μέχρι εδώ;"....Πέρα απο το αν μεγάλωσα με μακάβριες ασχολίες ή όχι, νομίζω οτι ο πατέρας μου προσπαθούσε να μου περάσει ένα μήνυμα. "Να προσέχεις" ή πιο συγκεκριμένα "Όταν βλέπεις εικονοστάσια, να προσέχεις λίγο περισσότερο"...διαχρονικό μήνυμα. Κάπως έτσι και επειδή ήξερα οτι στο δρόμο υπάρχουν αρκετά, είπα αυτή τη φορά να τα καταγράψω.
Υπάρχει και κάτι άλλο εδώ όμως.

Υπάρχει μια πρωτόγονη γεωγραφική βάση δεδομένων με σημεία ιδιαίτερου κινδύνου του Ελληνικού οδικού δικτύου. Αυτή η βάση, δεν είναι ηλεκτρονική, που σημαίνει οτι η αξία της δεν περιορίζεται απο τη διάρκεια των μπαταριών, ενημερώνεται (δυστυχώς) αυτόματα και είναι άμεσα προσβάσιμη. 
Όπως είδαμε όμως και παραπάνω, έχει το μειονέκτημα της μη έγκαιρης προειδοποίησης. Ναί, κάποια εικονοστάσια είναι ορατά απο μακριά και θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν προειδοποίηση, κάποια άλλα όμως ίσως σηματοδοτούν ένα σοβαρό κίνδυνο μόνο κατα μια διεύθυνση και δεν εμφανίζονται παρά μόνο...απο πολύ κοντά. Σήμερα, θα τα λέγαμε Points Of Interest (ή απλά POIs) και "στο ρόλο του πατ-terra" βρίσκεται κάποια συσκευή GPS.

Μέχρι λοιπόν η Τροχαία να αποφασίσει για το αν θα περιλαμβάνει στίγματα GPS στα "ελεύθερα" δεδομένα που δημοσιεύει, αναρρωτιέμαι αν "όλοι εμείς" μπορούμε να δημιουργήσουμε μια τέτοια βάση, για "όλους εμάς", απλά συλλέγοντας τις τοποθεσίες των εικονοστασιών** και καταγράφοντας την ήδη διαθέσιμη γνώση που υπάρχει διάσπαρτη στο οδικό δίκτυο. Απο μια σύντομη αναζήτηση που έκανα αυτές τις ημέρες δεν φαίνεται να υπάρχει κάτι τέτοιο***, αλλά, αν κανείς ξέρει κάποια παρόμοια προσπάθεια (συγκεκριμένα για τα εικονοστάσια), ας αφήσει περισσότερες πληροφορίες στα σχόλια.

Εκτός απο αυτό όμως.......έχει και ωραία θέα απο εκεί απάνω:

Όταν κοιτάς απο ψηλά...Η πόλη της Χαλκίδας, όπως φαίνεται απο κάποιο σημείο στον δρόμο της Ριτσώνας (Εθνική όδος Δροσιάς - Λαμίας (!)). Διακρίνονται ίχνη των δέντρων που φύτρωναν κάποτε εδώ πρίν μετατραπούν σε κάρβουνο, ενώ στο βάθος ο Νότιος Ευβοϊκός (στα δεξιά) και ο Βόρειος Ευβοϊκός κόλπος (στα αριστερά). Μέσα απο τη μπλέ θαμπάδα, ξεπροβάλει περίπου στο κέντρο της φωτογραφίας και η ψηλότερη βουνοκορφή του νησιού μας, η Δίρφυ.

Σημειώσεις:
* Γ.Κ, ευχαριστώ πολύ για τη παρέα.....και τα σχόλια! :-D

**Η συλλογή δεδομένων έγινε με την εφαρμογή MyTracks απο τη θέση του συνοδηγού.

*** Στη σύντομη αναζήτηση που έκανα, έψαξα να βρώ πρώτα έργα με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκεί λοιπόν βρήκα το "Community database on Accidents on the Roads of Europe" - CARE. To project είναι αρκετά παλιό (ξεκίνησε το 1993) και έχει μερικά πολύ ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία (σταματάνε όμως σε επίπεδο χώρας και όχι δρόμου). Όσο αφορά την Ελλάδα, εκτός απο τα στατιστικά στοιχεία της τροχαίας (συνήθως PDF αρχεία απο σκαναρισμένες σελίδες αναφορών), βρήκα και το "Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας - Πάνος Μυλωνάς", μέσω ενός άρθρου στο Autopanoarama, όπου καθώς φαίνεται πολύ πρόσφατα (μόλις τον Απρίλιο του 2011) ξεκίνησε μια προσπάθεια καταγραφής των πιο επικίνδυνων σημείων του οδικού δικτύου. Εξαιρετική πρωτοβουλία φυσικά, απο τα λίγα που διαβάζω όμως, φαίνεται πως η καταγραφή και τα αποτελέσματα είναι μια αρκετά χρονοβόρα διαδικασία. Καλό κουράγιο! Οσο αφορά προσπάθειες "χρηστών" (των δρομών αλλά και της τεχνολογίας) φαίνεται οτι κάτι είχε ξεκινήσει μέσω του (πολύ καλού) POI Index Database (και του gpsPocketPC) και υποτίθεται οτι συνεχίζεται στο site bloka.com (έλεος!). Η συλλογή αυτή όμως φαίνεται να είναι πιο φιλόδοξη και να προσπαθεί να καταγράψει κάθε είδους επικίνδυνα σημεία αντί να περιορίζεται μόνο στα εικονοστάσια που μπορούν να καταγραφούν πολύ πιο εύκολα και γρήγορα. Επίσης, πρός το παρόν, το forum του bloka.com φαίνεται να βρίσκεται εκτός λειτουργίας....Άφησα για το τέλος και άλλη μια ψυχή που μέτραγε εικονοστάσια στους δρόμους πρόσφατα, την δεσπονίδα Μαρία Καψιώτη με την εθνογραφική της προσέγγιση. Απο τους αριθμούς που παρουσιάζονται στη σύνοψη της δουλειάς της βγαίνουν ~6 εικονίσματα ανα km...