Revolutionist In Peace...Gill Scott Heron

Τον Gill Scott Heron τον άκουσα για πρώτη φορά πρίν απο χρόνια στον 'Εν Λευκώ'. Δεν θυμάμαι αν ήταν στη βραδινή εκπομπή του συχωρεμένου του Κώστα Γεωργίου (που είναι πολύ πιθανό) ή σε κάποια απο τις ενδιαφέρουσες εκπομπές της (τότε) απογευματινής ζώνης αλλά θυμάμαι οτι το κομμάτι ήταν το Inner City Blues και οτι δεν το είχα προσέξει απο την αρχή αλλά απο το σημείο που ο GSH αρχίζει να απαγγέλει ένα χείμαρο απο εικόνες συνοδευόμενος απο ένα εξ' ίσου ποιητικό σαξόφωνο.

Ευτυχώς, στο τέλος ο εκφωνητής επανέλαβε τον τίτλο και τον καλλιτέχνη και πρόλαβα να το σημειώσω. Όταν βρήκα το "δίσκο" και κοίταξα την ημερομηνία (1981), σκέφτηκα οτι για να είχε αυτός ο τύπος τέτοιο ήχο και προσωπικότητα το 1981, φαντάσου που θα έχει φτάσει σήμερα! Εκεί ήρθε η δεύτερη έκπληξη, γιατί δεν φαινόταν να είχε βγάλει τίποτα εκεί γύρω στο 2000-2001.

Δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία, γιατί οτι μπορούσα να βρώ απο την παλιότερη ιστορία του ήταν το ένα καλύτερο απο το άλλο...Τραγούδια όπως το The Revolution Will Not Be Televised (There will be no pictures of pigs shooting down [their] brothers in the instant replay...γραμμένο για τελείως διαφορετικές καταστάσεις αλλά τόσο επίκαιρο...η σημείωση μέσα στις αγκύλες είναι δική μου για λόγους..."επικαιροποίησης"), Small Talk at 125th and Lenox, We Almost Lost Detroit (γραμμένο για ένα παρ' ολίγον ατύχημα σε κάποιο πυρηνικό σταθμό στο Detroit το 1966 και με μια σκοτεινή ιστορία: "What would Karen Silkwood say, If she was still alive? That when it comes to people's safety, Money wins out every time."), Home Is Where The Hatred Is (you keep saying, kick it, quit it, kick it, quit it, God, but did you ever try to turn your sick soul inside out so that the world, so that the world can watch you die), Get Out Of The Ghetto Blues και άλλα...Δεν έχουν μόνο δυνατούς στίχους αλλά μεταδίδουν εικόνες και περιστάσεις.

Κράτησα το Message To The Messangers ξεχωριστά, ένα φανταστικό κομμάτι / μήνυμα προς μια πιο φρέσκια γενιά καλλιτεχνών μεγαλωμένων κάτω απο διαφορετικές κοινωνικές συνθήκες που χρησιμοποίησαν τη τέχνη τους για να μιλήσουν για όπλα, ναρκωτικά και αλαζονία στο νεότερο κοινό τους...

Because if you're gonna be speakin' for a whole generation
And you know enough to try and handle their education
Be sure you know the real deal about past situations
It ain't just repeatin' what you heard on the local TV stations
...Sometimes they tell lies and put 'em in a truthful disguise
But the truth is that's why we said it wouldn't be televised

Ολόκληρο το ποίημα βρίσκεται διαθέσιμο εδώ. Δεν έχει σημασία η ετικέτα της τέχνης (ποτέ δεν έχει έξω απο τον επιχειρηματικό κόσμο), όσο το οτι προσπαθεί να απευθυνθεί σε σκεπτόμενους (ελπίζει κανείς) ανθρώπους και να τους κάνει να συνειδητοποιήσουν τη θέση τους.

Αργότερα, στην Αγγλία, βρήκα το "The Vulture" και το "The Nigger Factory" (σε ένα βιβλίο), δύο μυθιστορήματα που είχε γράψει ο ίδιος σε νεαρή ηλικία. Αυτό που μου έκανε εντύπωση, ήταν η ροή του λόγου, ο τρόπος που έγραφε και (για άλλη μια φορά) οι εικόνες που μετέδειδε...Παραθέτω εδώ ένα απόσπασμα απο το "The Vulture":

"Smoky and i were cruising down the West Side Highway, caught in a mid stream of rush-hour New York traffic. The real crush was opposite us, where motorists were sardined together trying to escape uptown to the suburbs and to Jersey by way of the George Washington Bridge. Smoky handled the big black Cadillac easily, weaving in and out of traffic like a puppet master with the huge car as a mechanical extension of himself. His eyes, hidden behind thick sunglasses and his hunched posture as he sort of drooped over the steering wheel, displayed his relaxation
[...]
The days seemed to disappear. Before their arrival could be announced, their departure was already a matter of fact. I saw pictures of Santa Claus on a broomstick. George Washington and Abe Lincoln rode in on a one-horse open sleigh. Suddenly before you could say April Fool, spring was back. Small girls appeared with ropes to jump and colourful hula hoops to spin around nothing waists. Little boys popped up with new skates and bicycles to ride. The grass sent up tiny buds, like periscopes, to scout around for Jack Frost and see if he had really gone back north. Before the arrival of the scouts, everything was only an underground rumour."

(Για να δούμε τώρα, σε πόσο καιρό θα γίνουν comics αυτά τα έργα;)

Προσωπικά, αισθάνομαι οτι ψυχαγωγήθηκα απο τη δουλειά του, μέχρι εκεί που μπορώ να την καταλάβω και θα συνιστούσα το έργο του και σε μελοντικές γενιές...μείον, φυσικά, τις...ουσίες. Δυστυχώς, ο Gill Scott Heron, αναμετριόταν με τον εθισμό του στα ναρκωτικά και αυτός ήταν και ο λόγος που εκεί στις αρχές του 2000, δεν είχε δημιουργήσει κάτι νέο.

Δεν ήθελα να κλείσω αυτή τη μικρή αναφορά με κατήφεια και είχα αποφασίσει να βάλω εδώ το "Black Men And Monster Movies", την εισαγωγή σε ένα απο τα live του Gill Scott Heron με τον τίτλο "Genius In Concert" (όλος ο "δίσκος" αυτός είναι φανταστικός) αλλά δυστυχώς δεν φαίνεται να υπάρχει στο youtube.

Αντί αυτού λοιπόν, βρήκα ένα παρόμοιο κομάτι απο κάποια άλλη συναυλία...

So long Gill and thanks for all the poetry....

Plane Spotting Στη Χαλκίδα...

Plane Spotting: Με αυτό τον όρο χαρακτηρίζεται η παρατήρηση και καταγραφή των αριθμών νηολογίου αεροσκαφών όπως ανεμόπλανα, αερόστατα, αερόπλοια, ελικόπτερα, υπερελαφρά και μηχανοκίνητα. Ο σκοπός αυτής της διαδικασίας (ή αυτής της ασχολίας) είναι άγνωστος.

Η Χαλκίδα δεν έχει αεροδρόμιο. Η πιο δημοφιλής εξήγηση για αυτό, είναι οτι η πόλη βρίσκεται πολύ κοντά στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, Ελ. Βενιζέλ. Παρ' όλα αυτά, η Χαλκίδα έχει...ένα αεροπλάνο. Αυτό:

Ο "Ντακότας" σε διαμόρφωση προσγείωσης και πιθανότατα στη...τελική φάση της προσέγγισης
(Όλες οι φωτογραφίες προέρχοντε απο τη προσωπική μου συλλογή)

Για να δικαιώσω τον τίτλο του post θα έλεγα οτι πρόκειται για ένα δικινητήριο αεροσκάφος, χαμηλής πτέρυγας, με ουραίο τρόχο (taildragger). Κατά πάσα πιθανότητα ο τύπος αεροσκάφους στον οποίο είναι βασισμένο αυτό το κατασκεύασμα είναι το θρυλικό Douglas DC-3, η στρατιωτική έκδοση του οποίου αποκαλούταν και DACoTA. Η λέξη αυτή, εξελληνισμένη, αναγράφεται και στις μικρές αντιρίδες των φτερών.

Ο "Ντακότας" απο μια άλλη γωνία. Το μικρό ελικοφόρο δελταπτέρυγο (!) αεροπλάνο στα δεξιά είναι πιο απλής κατασκευής και προστέθηκε απο όσο μπορώ να θυμηθώ, πολύ αργότερα απο τον...βασικό στάρ του κήπου.

Παρ' όλα αυτά, ο δημιουργός του φαίνεται πως είχε τη πρόθεση να προσθέσει άλλο ένα κινητήρα στη μύτη του αεροσκάφους και μάλιστα έχει προσέξει ώστε το πιλοτήριο να βγεί πιο ψηλά και πρός τα πίσω, προφανώς για να εξοικονομήσει το χώρο για τον επιπλέον κινητήρα. Έτσι το αεροπλάνο μοιάζει περισσότερο με ένα άλλο δημοφιλές αεροπλάνο της ίδιας περίπου εποχής, το Junkers Ju-52.

Πιο εντυπωσιακό είναι ίσως το γεγονός οτι αυτή η κατασκευή στέκεται επάνω σε μια τσιμεντένια κολώνα που προφανώς χτίστηκε εκεί επίτηδες σαν βάση, αφού δεν φαίνεται, έτσι μονάχη της καθώς είναι, να περιμένει τον επόμενο όροφο "όταν θα έχουμε λεφτά".

Συνοικία Το Όνειρο...

Όμως κακά τα ψέματα. Πρόκειται για μια βαριά, χοντροκομένη σιδεροκατασκευή, εκτός κλίμακας και με πρόχειρα υλικά. Με ατροφικές πτέρυγες και δυσανάλογη ουρά και κινητήρες...Και αυτό είναι ίσως που του δίνει την όποια αξία του.

Αυτό δεν είναι το μοντέλο ενός αεροπλάνου. Είναι ένα αεροπλάνο, μέσα απο τη μοναδική ματιά του δημιουργού του. Είναι, ένα έργο τέχνης. Λαϊκής τέχνης, Μοντέρνας τέχνης...δεν έχει σημασία. Σημασία έχει οτι ο δημιουργός του, με αυτή την κίνηση, δημιούργησε κάτι που στόλισε (και καθόρισε) μια ολόκληρη γειτονιά και σίγουρα, έκανε κάποιους ανθρώπους να σηκώσουν το κεφάλι τους πρός τον ουρανό.

Το αεροπλάνο αυτό, στέκεται εκεί για πάνω απο 25 χρόνια και έχει σίγουρα δεί και καλύτερες ημέρες. Εγώ το θυμάμαι βαμένο μπέζ, κόκκινο, με διαφορετικές φτερούγες και με τα λαμπιόνια του αναμένα, ειδικά τον Ιούλιο όταν κατηφορίζαμε πρός το παζάρι της Αγίας Παρασκευής που γινόταν (και γίνεται ακόμα) κάθε χρόνο στο περίφημο "Πάρκο Του Λαού", στο τέλος αυτού του δρόμου, στη κατεύθυνση που δείχνει το αεροπλάνο.

Τη τελευταία φορά που επισκεύθηκα τη τοποθεσία, μαζί με τη φωτογραφική μηχανή, ήμουν αποφασισμένος να μάθω περισσότερα. Το σπίτι ήταν σκοτείνο και στα 10-15 λέπτα που έκατσα απ' έξω, τραβώντας μερικές φωτογραφίες, δεν έδειχνε περισσότερα σημάδια ζωής...Έτσι απο οτι μπόρεσα να μάθω απο τους περίοικους...είχα αργήσει.

Το αεροπλάνο το κατασκεύασε ο κύριος Λάζαρος (έτσι το όνομα που φαίνεται στην άτρακτο, αντί αριθμού νηολογίου, είναι του κατασκευαστή του). Η δουλειά του, δεν είχε καμία σχέση με την αεροπορία. Πέθανε πολύ πρόσφατα και μάλλον όχι απο φυσικά αίτια.

Το αεροπλάνο το έφτιαξε "για τη τρέλα του".

ΠΙΤΣΗΣ...Τώρα Και Στο Λονδίνο

Σχεδόν ένα χρόνο πρίν, μιλάγαμε εδώ (κι εδώ) σχετικά με κάποια πολιτικά συνθήματα γραμμένα (ή μάλλον χαραγμένα) στα Ελληνικά που είχα διακρίνει επάνω στη Μεγάλη Πυραμίδα, στην Αίγυπτο απο μια παλιά φωτογραφία.

Ανατρέχοντας στη συλλογή μου, με αφορμή το προηγούμενο άρθρο, βρήκα τα σημάδια ενός άλλου Έλληνα, αυτή τη φορά σε ένα λιγότερο διάσημο καπάκι, κάποιας υπόγειας υποδομής στο Λονδίνο (!)

Πρέπει να υπάρχει κάποια βαθύτερη ανάγκη, κάποιο ένστικτο, που να κάνει τους ανθρώπους να θέλουν να αφήσουν το σημάδι τους, απο τις ζωγραφιές προϊστορικών ανθρώπων μέχρι το graffiti. Κάτι που να σε κάνει να λές, "αυτό το δέντρο, αυτός ο τοίχος, αυτό το παγκάκι, αυτό το υγρό κομμάτι τσιμέντο, αυτή η πυραμίδα (!)....είναι τόσο βαρετά και ημιτελή" και να τα συμπληρώνεις μετά με κάτι σαν "ΑΕΚΑΡΑ ΡΕ!!!"...ή "Μαρία...Γιατί ρε γαμμώτο;" ή κάτι που βλέπω όλο και πιο συχνά τώρα τελευταία..."Απαγορεύεται η αφισ" καλυμένο απο δεκάδες στρώματα αφισών. (Legalise αφισ, επιτέλους!!!!)

Κάτι που να έκανε τα μάτια του συμπατριώτη ΠΙΤΣΗ να αστράψουν όταν είδε το φρέσκο τσιμέντο στη διασταύρωση Kingsway & Remnant Street στο κέντρο του Λονδίνου και να είπε..."Να επιτέλους το μέσο που έψαχνα να εκφραστώ!!!"

(Η διασταύρωση Kingstreet & Remnant κρύβει μια έκπληξη για τους Ελληνομαθείς.
Αυτή καθώς και όλες οι φωτογραφίες του άρθρου όπου δεν αναφέρεται διαφορετική πηγή προέρχοντε απο τη προσωπική μου συλλογή.)

(Κάδρο, Ταφόπλακα, Καπάκι...Πίτσης, Σφραγίζει τη ποιότητα!)

Και μάλιστα, αν το Google Street View χρησιμοποιούσε μεγαλύτερη ανάλυση στις φωτογραφίες του, θα το βλέπαμε και στο χάρτη με την ακριβή τοποθεσία του έργου τέχνης.

Δεν πίστευα στα μάτια μου όταν το είδα εκείνη τη μέρα στο Λονδίνο! Σταμάτησα και κοιτούσα τους χαρακτήρες ένα-ένα, μήπως και μου φάνηκε οτι ήταν Ελληνικά....αλλά όχι, εκτός απο τα I,T και Η που θα μπορούσαν να είναι και λατινικοί χαρακτήρες υπήρχαν και το Π και το Σ και μάλιστα δύο φορές (!).

Μήν είναι ο Πίτσης, Έλληνας χτίστης που δουλεύει στο "Δημο Camden Town" (Δ K.C) και υπογράφει έτσι όλα του τα δημιουργήματα;

Μην ήταν ο Πίτσης, ένας άνθρωπος ακόμα πιο εκκεντρικός απο το συγχωρεμένο τον Ηλία Πετρόπουλο και ετούτο εδώ που βλέπουμε δεν είναι καπάκι αλλά...ταφόπλακα;;; (Α ρε Πίτση, έφυγες νωρίς!)

Μην ήταν γιάπης που τα έχασε όλα στο χρηματιστήριο και μετά μάρκαρε το πόστο που καθόταν και πούλαγε Big Issue? (Biiig Issue ladies and gents....Biiig Issue....help a Greek on his knees).

Μην είναι ένας πρωτοπόρος, σαν τον Taki183, τον ΕλληνοΑμερικάνο ο οποίος λέγεται οτι ήταν απο τους πρώτους που έκαναν tagging στους δρόμους της New York City, στις αρχές των εβδομήνταζ;;;

Όποιος γνωρίζει περισσότερα περί ΠΙΤΣΗ (!) ας μιλήσει τώρα...

ΤΟΤΕΜ! (Το ποιό;)

Το Plymouth έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα ναυτική ιστορία. Εξερευνητές όπως ο James Cook, ο Francis Drake και οι Pilgrim Fathers (περισσότερο ιεραπόστολοι βέβαια παρά εξερευνητές) έφυγαν απο το λιμάνι του για μεγάλα ταξίδια εξερευνήσεων και χαρτογράφησης άγνωστων μέχρι τότε περιοχών.

Αυτή την ιστορία αποφάσισε να περιγράψει με ένα πρωτότυπο τρόπο το "Centre For Sustainable Futures" του πανεπιστημίου του Plymouth με τη κατασκευή του εικονιζόμενου ΤΟΤΕΜ!!!

Το έργο ξεκίνησε πριν απο δύο περίπου χρόνια (το Καλή Φάση τελούσε τότε υπο λανθάνουσα μορφή) με μια μικρή γιορτή με ιθαγενείς απο τον Καναδά, τα νησιά του Ειρηνικού κλπ.

Στο μεταξύ όμως, τη πρωτοχρονιά του 2007, ο πρύτανης του πανεπιστημίου βρήκε τραγικό θάνατο όταν έχοντας βγάλει βόλτα το σκύλο του, έπεσε ένας κεραυνός κόβωντας ένα καλώδιο υψηλής τάσης το οποίο προσγειώθηκε, υπο τάση, επάνω του! Το γεγονός έφερε, όπως είναι αναμενόμενο, μεγάλη αναστάτωση αλλά φέτος οι Ινδιάνοι μαστόροι επέστρεψαν για να ολοκληρώσουν το έργο τους και να τοποθετήσουν το τοτέμ στη θέση του.

Και αυτός εδώ είναι ο...Αρχηγός! Ο Henry Green με το όνομα...Ινδιάνικης καταγωγής, μέγας ξυλογλύπτης (Master Carver) με ειδίκευση στα ξύλινα Τοτέμ, τις μάσκες και τις προσόψεις αλλά και σε χειρότεχνα χρυσά και αργυρά κοσμήματα.

(O Henry Green στο ισόγειο του κτηρίου Roland Lewinsky στο πανεπιστήμιο του Plymouth.
Όλες οι φωτογραφίες του άρθρου προέρχονται απο τη προσωπική μου συλλογή.)

Ένας πολύ φιλικός, ήρεμος και ανοιχτός χαρακτήρας, είχε όλη τη καλή διάθεση να μιλήσει για τη δουλειά του, την ιστορία του τόπου του αλλά και να μάθει για την Ελλάδα...

Δεν ήξερε τον Νίκο Γκαραβέλα (!!! Είναι δυνατόν ρε Henry; Τέλος πάντων..."καληνύχτα και σε 'σένα, όπου και να 'σαι"), είχε ακουστά τον Carlos Castaneda και προσπάθησε ειλικρινά να προφέρει τη λέξη "Χαλκίδα" όταν του απάντησα απο που κατάγομαι. Παρεπιπτόντως ήταν και ο μόνος αλλοδαπός που αμέσως μετά με ρώτησε "Τι σημαίνει;" (*)...Το όποιο πρέπει να πώ οτι με εξέπληξε ευχάριστα.

Το ξυλόγλυπτο τοτέμ που κατασκεύασε για το πανεπιστήμιο με τη βοήθεια των συνεργατών του Ralph Stocker & Pat Helin είναι περίπου 2.5 με 3 μέτρα ψηλό και αποτελείται απο τις εξής τρείς φιγούρες:

Στο κάτω μέρος κουρνιάζει ένα κοράκι συμβολίζοντας την εξυπνάδα. Ένα πραγματικά ταιριαστό σύμβολο. Πρόσφατη έρευνα (εδώ και εδώ σε παλαιότερο άρθρο στο Newscientist αλλά με ελεύθερη πρόσβαση) αποκαλύπτει οτι τα κοράκια έχουν τη δυνατότητα να προσχεδιάζουν τις ενέργειες τους και μετά να εκτελούν το σχέδιο αλλά και να συνεργάζονται ομαδικά.

(Η "κεντρική φιγούρα" του έργου. Ένα κοράκι στη βάση του τοτέμ...)

Πάνω ακριβώς απο το κοράκι είναι λαξευμένη μια ανθρώπινη μορφή με προφανή θέση και σημασία.

(Πάνω απο το κοράκι, σε ένα μικρό θρόνο μια πολύ εκφραστική ανθρώπινη μορφή.)

Το έργο ολοκληρώνεται με αυτό τον εντυπωσιακό αετό που θα στέκεται στη κορυφή του τοτέμ. Αυτός ο αετός είναι το αναγνωριστικό της φατρίας του γλύπτη. Αυτό δεν είναι κανόνας για τα τοτέμ, αλλά ο Henry το θεωρεί κάτι σαν υπογραφή στα έργα του.

(Στη κορυφή του τοτέμ θα δεσπόζει η μορφή αυτού του επιβλητικού αετού.)

Ο κορμός του ξύλου που χρησιμοποιήθηκε σαν πρώτη ύλη για το έργο είναι κερασιά απο ένα δάσος κοντά στο Tavistock (Ένα χωριό λίγο πιο έξω απο το Plymouth). Το εντυπωσιακό με αυτό είναι οτι καθώς κόβανε το πάνω μέρος του κορμού που σχημάτισε μια σφήνα για να στηριχτεί ο αετός, το ξύλο που αποκαλύφθηκε στο εσωτερικό ήταν υγρό, κάτι που δείχνει μέχρι που μπορεί να φτάσει όλη αυτή η πλεονάζουσα υγρασία σε αυτό το τόπο :-)

(Ο Ralph Stocker ένας απο τους βοηθούς / μαθητευόμενους του Henry Green, σχηματίζει μια σφήνα στη κορυφή του τοτέμ όπου θα στηριχτεί αργότερα ο αετός...)

(...το ξύλο που αποκαλύπτεται, βαθιά στο εσωτερικό του κορμού, είναι ακόμα υγρό παρ' όλο που ο κορμός έχει κοπεί εδώ και τουλάχιστον δύο χρόνια)

(Η δουλειά συνεχίζεται στο κάτω μέρος του τοτέμ, στο σημείο που θα στηριχτεί στο έδαφος. Στη φωτογραφία διακρίνονται και οι τρείς τεχνίτες (απο αριστερά πρός τα δεξιά: Pat Helin, Henry Green, Ralph Stocker) καθώς επίσης και το πλήρες μέγεθος του τοτέμ)

Απο το μικρό φυλάδιο που περιγράφει τη δουλειά του Henry Green, παραθέτω ένα μικρό κομάτι που συνοψίζει το σκεπτικό του:

"Henry welcomes you to enjoy what our creator has to offer, and encourages our future generations to preserve what is always been so precious to all of us, who we are and where we come from, for if we take too much now we will not have much for our future generations"

Απλά...χωρίς Climate Change φανφάρες, carbon footprints, καμπάνιες, στατιστικές και σωτήριες προσωπικότητες.

Περισσότερα δείγματα της πραγματικά καταπληκτικής δουλειάς του μπορείτε να βρείτε στη σελίδα του στο Myspace!


*...Η ονομασία της πόλης Χαλκίδας, πρωτεύουσας της Εύβοιας, προέρχεται ή απο την ύπαρξη κοιτασμάτων χαλκού (στα οποία αναφέρονται αρχαίοι συγγραφείς όπως ο Στράβων, ο Πλούταρχος και ο Ευστάθιος) ή σύμφωνα με κάποιο κύριο Dondorf απο τη λέξη "χάλκη" ή "κάλχη", που σημαίνει το πορφυρούχο κοχύλι , απο το οποίο οι Φοίνικες προμηθεύονταν την πορφύρα. Οι πληροφορίες αυτές προέρχονται απο το εξαιρετικό βιβλίο του ιστορικού και αρχαιολόγου Επαμινώνδα Βρανόπουλου, "Ιστορία Της Εύβοιας", εκδόσεις Πελασγός