Ιντερλούδιο: Το Θαύμα Έγινε...

Ομολογώ πως αυτά τα τελευταία τεχνολογιστορικά πόστ, τα κατα-ευχαριστήθηκα αλλά σε καμία περίπτωση, όταν τα έγραφα, δεν περίμενα αυτό που θα ακολουθούσε.

Το παρακάτω μηχάνημα, ένα Hewlett Packard 2116Β του 1968, εντοπίστηκε επι Ελληνικού εδάφους!

 Η κεντρική μονάδα του HP 2116B και το...user interface. Απ' οτι μαθαίνουμε απο τα manual του μηχανήματος, οι 16 διακόπτες που διακρίνονται στο κάτω μέρος αντιστοιχούν (κατ' ευθείαν) στον καταχωρητή S (απο το Switch) ενώ με δύο άλλα....κομβία (!) η τιμή που καθορίζουν μπορεί να φορτωθεί και στους δύο καταχωρητές / αθροιστές Α και Β.

 

Λεπτομέρεια του...πληκτρολογίου!

 Λεπτομέρεια της....οθόνης!

Οι τιμές των σχετικών καταχωρητών απεικονίζονται στο δυαδικό (...The Matrix - Reloaded!)

Memory Data (T) απο το Memory Address(M), Programm Counter (P) και φυσικά οι Α και Β.

 

Το πρόγραμμα είναι ήδη γραμμένο επάνω στην κάρτα...αρκεί να ξεφορτωθείς το περιτό χαρτί γύρω του. Κάρτες έτοιμες πρός...διάτρηση.

Μια σύντομη αναζήτηση, αποκάλυψε οτι πρόκειται για 16bit μηχάνημα γενικής χρήσης. Μάλιστα, το κομμάτι που διακρίνεται στην πρώτη φωτογραφία και περιλαμβάνει τους διακόπτες και την απεικόνιση των καταχωρητών είναι η κεντρική μονάδα επεξεργασίας και έχει χρησιμοποιηθεί και σε διάφορα άλλα μοντέλα της εταιρίας. Η συγκεκριμένη έκδοση, φαίνεται πως κάλυπτε εφαρμογές μετρήσεων όπου η κεντρική μονάδα συνδεόταν με διάφορες άλλες συσκευές εισόδου εξόδου και έπαιζε το ρόλο του ελεγκτή. Υπάρχουν διαθέσιμα σχεδόν όλα τα εγχειρίδια του και ο σχετικός εξομοιωτής της αρχιτεκτονικής και κάποιων βασικών περιφερειακών του. Αξίζει να σημειωθει, πως ο συγκεκριμένος εξομοιωτής "τρέχει" και άλλα ιστορικά συστήματα.

Οι φωτογραφίες δεν είναι και οι καλύτερες λόγω...στενότητας χώρου όπως αναφέρει στο μήνυμα του ο αποστολέας των φωτογραφιών. Το HP 2116B βρίσκεται με τα περιφερειακά του (την άλλη τη ντουλάπα δηλαδή) στον ίδιο χώρο μαζί με άλλο ένα (μεταγενέστερο) ιστορικό μηχάνημα.

Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένος με αυτό το γεγονός και βέβαια έχουν κινηθεί ήδη οι διαδικασίες για να μάθουμε τα πώς; που; γιατί; ποιός; πώς τα προγραμμάτιζε, τι παραξενιές είχαν και άλλες πληροφορίες :-D. Περισσότερες λεπτομέρειες...προσεχώς!

Πώς Θα Ευημερήσωμεν Ταχέως;

Φέτος το καλοκαίρι, μετά απο ένα δυσάρεστο γεγονός, πέσανε στα χέρια μου κάτι παλιά τεύχη απο τα "Τεχνικά Χρονικά". Ήταν μέσα σε κάτι ντουλάπια, για τα οποία είχα βρεί τόσες πολλές φορές το μπελά μου όταν ήμουν (πολύ) μικρός που αργότερα, είχα παραιτηθεί απο κάθε προσπάθεια να μάθω τι κρυβόταν εκεί μέσα.

Τελικά τα ντουλάπια, ήταν γεμάτα βιβλία. Κάποια λεξικά, κάποια μυθιστορήματα κάτι τεχνικά βιβλία και 19 τεύχη των "Τεχνικών Χρονικών" που καλύπτουν μια περίοδο ανάμεσα στο 1961 - 1963.

Τα "Τεχνικά Χρονικά" ήταν (και είναι) η επιστημονική έκδοση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) και έχουν κάποιο γενικό ενδιαφέρον γιατί συνήθως δημοσιεύονται εργασίες που έχουν να κάνουν με τον Ελληνικό χώρο. Σήμερα υπάρχουν κάποια τεύχη τους online, αλλά η ύλη τους πλέον είναι περιορισμένη κυρίως στις επιστημονικές εργασίες. Τα παλιά τεύχη (απ' όσο μπορώ να καταλάβω απο το δείγμα που έχω) είχαν και ενημερωτικό χαρακτήρα. Σε κάθε τεύχος υπήρχαν άρθρα όπως "Ελληνικά τεχνικά νέα", "Τεχνικά νέα του εξωτερικού", διαφημίσεις για διάφορα σχετικά προϊόντα αλλά και άρθρα με την άποψη κάποιων ανθρώπων για θέματα της επικαιρότητας. Ήταν δηλαδή ένα έντυπο με το οποίο μπορούσαν οι μηχανικοί και λοιποί επιστήμονες της εποχής να επικοινωνούν και να ενημερώνονται για θέματα της δουλειάς τους.

Δεν βρήκα ένα τεύχος που να ήταν βαρετό...Όλα τα άρθρα, τεχνικά και μή είχαν κάτι να πούν και αυτό που βρήκα πραγματικά εντυπωσιακό ήταν η ποικιλία της θεματολογίας. Υπολογισμοί κτηρίων, προγραμματισμός των ηλεκτρονικών αριθμομηχανών (!), εξώρυξη συράγγων, αιολική ενέργεια, βαριά βιομηχανία, ενεργειακά θέματα, διαστημικά θέματα (i) (σχετικότητα και μέτρηση του χρόνου, η επιστροφή των βλημάτων στην ατμόσφαιρα) , αποτυπώσεις ανασκαφών και παλαιών κτηρίων, θέματα πολεοδομίας και αποκέντρωσης (ειδικά για την Αθήνα....απο το 1961) αλλά και παρουσιάσεις νέων (για την εποχή) υπολογιστικών ή άλλων μεθόδων. Ένας εκπληκτικός θησαυρός...

Βέβαια οι εκπλήξεις, δεν σταμάτησαν στα τεχνικά άρθρα (δυστυχώς...κατα κάποιο τρόπο). Γιατί όπως είπαμε, υπήρχαν και άρθρα με "απόψεις" μεγάλων, σε ηλικία, ανθρώπων (απ' όσο μπορώ να καταλάβω τουλάχιστον) με πολλά χρόνια εμπειρίας στη δουλειά τους που εκείνη την εποχή, περιέγραφαν καταστάσεις, έγραφαν τις ανησυχίες τους και έκαναν τις εκτιμήσεις τους για πράγματα που ακόμα και 50 χρόνια μετά, εξακολουθούν να είναι επίκαιρα.

Ένα απο αυτά τα άρθρα είναι αυτό του κ. Κ. ΦΡ. Κρίσπη, μηχανολόγου ηλεκτρολόγου και τέως προέδρου του Τ.Ε.Ε.

Πρίν παραθέσω το άρθρο, θα ήθελα απλά να πώ οτι δεν γνωρίζω σε τι κατάσταση βρισκόταν η Ελλάδα του 1950-1960. Δεν ξέρω ποιός ήταν κυβέρνηση, ποιά ακριβώς ήταν τα πραγματικά προβλήματα και ποιά ήταν η οικονομική κατάσταση. Δεν ξέρω κάν, ποιός ήταν ο κ. Κρίσπης, οπότε ίσως (!ΙΣΩΣ!) κάποιος να βγεί και να αρχίσει να μου πετάει κακάσχημους σκελετούς απο τη ντουλάπα του...Γι' αυτό, δηλώνω απο τώρα την άγνοια μου.

Απο όσο μπορώ να κρίνω απο το άρθρο, ο κ. Κρίσπης δεν προσπαθεί να χαϊδέψει τα αυτιά κανενός (ειδικά όταν ο πρόλογος στο άρθρο του είναι αυτός που είναι...). Δεν φαίνεται να έχει κομματικά κίνητρα για αυτά που γράφει. Πιθανότατα είχε πρόσβαση στα πραγματικά δεδομένα της εποχής (ειδικά αμέσως μετά τον πόλεμο) και έχει δουλέψει με αυτά. Σε κάποιο σημείο, πέφτει στην παγίδα της έπαρσης....όμως όταν είσαι 60-65 χρονών, έχεις κάνει τόση δουλειά και τη βλέπεις να αγνοείται εντελώς για υποδεέστερες λύσεις που δεν έχουν σχέση με τη πραγματικότητα, ίσως η έπαρση να είναι το μοναδικό πράγμα που σου έχει απομείνει....Την ίδια στιγμή όμως, παραδέχεται οτι σε κάποιες εκτιμήσεις έπεσε έξω. Νομίζω οτι αυτό είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό.

Δεν ξέρω τι να πρωτοκρατήσω απο αυτό το άρθρο...Ίσως την ημερομηνία: Φεβρουάριος 1961...

Σημειώσεις: 
i. Aς μην ξεχνάμε οτι τότε στην Αμερική, εξελισσόταν γοργά το πρόγραμμα Apollo

Παιχνίδια Πολέμου...

Το Wolfram Alpha επέκτεινε πρόσφατα τις γνώσεις του με δεδομένα σχετικά με τις στρατιωτικές δυνάμεις των χωρών όλου του κόσμου.

Μάλιστα, το αναγγελτήριο άρθρο στο blog τους, μας δίνει μεταξύ άλλων δύο πληροφορίες:

• Δεν υπάρχει τίποτα το Πρώην Γιουγκοσλαβικό στη Δημοκρατία της Μακεδονίας (άλλωστε το λέει και το CIA World Fact Book)
• Η Ελλάδα είναι μέσα στις 5 πρώτες χώρες της συμμαχίας του ΝΑΤΟ σε αριθμό υποβρυχίων

Το δεύτερο δεν το ήξερα και ομολογώ ότι με ξάφνιασε. Όπως και να έχει, μπορείτε να ρωτήσετε το Wolfram Alpha για μια γενική άποψη των ενόπλων δυνάμεων όλου του κόσμου:

All Countries Armed Forces

Ενώ λίγο πιο αναλυτικά δεδομένα μπορείτε να πάρετε, δίνοντας "Όνομα Χώρας" Armed Forces (χωρίς τα εισαγωγικά). Για παράδειγμα, στη περίπτωση της Ελλάδας:

Greece Armed Forces

Επίσης, ενδιαφέρον έχει και η δυνατότητα αντιπαραβολής των δυνάμεων δύο ή περισσότερων χωρών στην ίδια σελίδα.....Σαν να παίζετε Σούπερ Ατού ένα πράγμα (!):

Malta, China Armed Forces

Οι πηγές αυτών των συνοπτικών δεδομένων είναι πολλαπλές, όπως μπορείτε να δείτε πατώντας στο "Source Information" στο κάτω μέρος κάθε σελίδας αποτελεσμάτων του Wolfram Alpha.

Οι ελεύθερα γνωστές και προσβάσιμες απο όλους πήγες των διαθέσιμων στρατιωτικών δεδομένων
(Η εικόνα προέρχεται απο το Wolfram Alpha)

Αναλυτικές λίστες με τον πλήρη εξοπλισμό της κάθε χώρας δεν είναι (ακόμα) διαθέσιμες, αλλά με λίγο ψάξιμο απο 'δώ κι απο 'κεί, όλο και κάτι θα βρείτε στο internet, για να μην πώ σε κάποια έκδοση του Janes.

Μερικές ενδιαφέρουσες απαντήσεις που πήρα κάνοντας τυχαίες ερωτήσεις (ο γνωστός κίνδυνος :-) ), ήταν οι εξής:

• Η Κίνα είναι ξεκάθαρα η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο με συνολικό προσωπικό περίπου 2 εκατομμύρια ανθρώπους. Και όταν τελειώσουν αυτοί, υπάρχουν άλλα 609 εκατομμύρια πιθανοί αντικαταστάτες.
  

• Η μικρότερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο ανήκει στα νησιά (Saint Kitts & Nevis) της Καραϊβικής θάλασσας. Απασχολούντε συνολικά 345 άνθρωποι, απο τους οποίους οι 45 στο πολεμικό ναυτικό. Οι στρατιωτικές τους δαπάνες είναι $0.
  

• Η Μάλτα έχει μόνο πολεμικό ναυτικό με 210 ανθρώπους προσωπικό αλλά δεν έχει πολεμικά πλοία (ή τουλάχιστον όχι στις κατηγορίες που απαριθμεί το Wolfram Alpha: Αεροπλανοφόρα, καταδρομικά, φρεγάτες, υποβρύχια). Οι ετήσιες στρατιωτικές δαπάνες της είναι $41.4 εκατομμύρια.
  

• Η Τζαμάικα (δε λάντ οφ φούντ έντ γουότα), διαθέτει στο πολεμικό ναυτικό και την αεροπορία, 264 και 140 ανθρώπους αντίστοιχα...παρ' όλα αυτά δεν διαθέτει πολεμικά πλοία, αλλά ούτε και πολεμικά αεροπλάνα. Κατά τα άλλα διαθέτει ένα μικρό στρατό ξηράς (2500 άνθρωποι) με 16 οχήματα συνολικά και ξοδεύει $61.9 εκατομμύρια ετησίως σε στρατιωτικές δαπάνες.
  

• Το Λουξεμβούργο, διαθέτει 932 ανθρώπους σε στρατό ξηράς, έχει 6 οχήματα πυροβολικού και ξοδεύει $329 εκατομμύρια το χρόνο σε στρατιωτικές δαπάνες.

• Το Μονακό δεν διαθέτει καθόλου στρατό.
  

Έτσι λοιπόν, οι τοποθεσίες των εγκαταστάσεων (τουλάχιστον οι επίγειες) είναι γνωστές, το έδαφος είναι γνωστό, ο εξοπλισμός και οι δυνατότητες του είναι απόλυτα γνωστά, οι παράμετροι του προσωπικού και ο αριθμός των εφέδρων είναι γνωστά και οι τακτικές είναι επίσης γνωστές...

Κόκκινες κλωστές δεμένες (*), στο PC σου τυλιγμένες...Δώς του κλώτσο(**) να γυρίσει, simulation να αρχίσει...

(*): Σαφής multithreaded αναφορα (!) :-D
(**): Το blog δεν φέρει καμία ευθήνη για τυχών ζημιές που μπορεί να προκληθούν στο PC σας.

Alpha Beta Wolfram...Και (Του Πουλιού Το Γάλα) in cubic litres

Έχω απο εχθές που ξεκίνησε τη λειτουργία του το Wolfram Alpha που έχω πειραματιστεί με διάφορες "αναζητήσεις" και το βρίσκω εκτός απο χρήσιμο για κάποια πράγματα και αρκετά διασκεδαστικό.

(Η απάντηση στο νόημα της ζωής είναι φυσικά 42.
Πολύ μου άρεσε που έχει συμπεριληφθεί στο Wolfram Alpha.
Αγαπημένος Douglas Adams)

Τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι δύο:

1. Όλες οι πληροφορίες αντλούνται απο μια βάση δεδομένων (ίσως και περισσότερες) η οποία έχει δημιουργηθεί και συντηρείτε απο τη Wolfram
2. Προσφέρεται η δυνατότητα υπολογισμών επάνω στα δεδομένα των αναζητήσεων
   

Όσο αφορά το πρώτο, κατά τη δική μου (όχι απαραίτητα σωστή) γνώμη είναι δίκοπο μαχαίρι.
Απο τη μια πλευρά περιμένει κανείς οτι ακριβώς επειδή επενδύεται χρόνος και χρήμα στη δημιουργία της βάσης δεν θα υπάρχουν ανακρίβειες. Απο την άλλη όμως όλη αυτή η διαδικασία της συντήρησης της βάσης ακούγεται αρκετά ακριβή όπως και το δεύτερο χαρακτηρστικό του που είναι πολύ ελκυστικό αλλά όπως φαίνεται χρειάζεται λίγη δουλειά ακόμα.

Να εδώ μερικά παραδείγματα που έχω δοκιμάσει με μερικές παρατηρήσεις:

Δίνετε Sun, Moon, Earth ή οποιοδήποτε άστρο ή σχηματισμό (π.χ Polaris, Aldebaran, ή Orion), ή όνομα τεχνητού δορυφόρου (π.χ ISS)
Λαμβάνετε μια σειρά απο χρήσιμες πληροφορίες αν θέλετε να εντοπίσετε αυτά τα αντικείμενα στον ουρανό για να τα παρατηρήσετε. Δίνοντε η ώρα ανατολής και δύσης του συγκεκριμένου σώματος, η θέση του στον ουρανό κλπ. Η θέση του παρατηρητή λαμβάνεται αυτόματα απο τη διεύθηνση IP σας.
Τις ίδιες πληροφορίες θα μπορούσατε να πάρετε απο διάφορα άλλα websites (όπως για παράδειγμα το Heavens Above ή το Orbital Elements της NASA). Αυτό που κάνει τη διαφορά όμως στη περίπτωση του Wolfram Alpha είναι η ευκολία και η αλληλεπίδραση. Εκεί που στο Heavens Above πρέπει να κάνεις τουλάχιστον 5 κλίκ για να πάρεις τις πληροφορίες που θές, στο Wolfram Alpha τις έχεις όλες μπροστά σου απλά πληκτρολογόντας μια φράση.

Η θέση του παρατηρητή φυσικά παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτά τα δεδομένα. Προφανές παράδειγμα η ανατολή του Ήλιου απο την Ελλάδα και (δύο περίπου ώρες αργότερα) απο την Αγγλία ή το γεγονός οτι το άστρο Polaris δεν είναι σε καμία περίπτωση ορατό απο το Νότιο ημισφαίριο.

Έτσι μπορείτε πολύ απλά να κάνετε τα εξής (πατήστε στα links για να δείτε το αποτέλεσμα):

Sun from Plymouth uk

και

Sun from Athens

και να συγκρίνετε για παράδειγμα το πόσο ψηλά φτάνει ο ήλιος στον ουρανό στις δύο τοποθεσίες.

Ακόμα πιο χρήσιμο είναι το:

ISS visible from Plymouth

ή

ISS visible from Athens

Το οποίο επιστρέφει πληροφορίες για τη τροχιά του ISS (η οποιουδήποτε άλλου ουράνιου σώματος) αλλά και για το πότε θα περάσει απο κάποιο σημείο του ορίζοντα ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός ανάλογα με τη τοποθεσία του παρατηρητή για να ξέρετε προς τα πού να κοιτάξετε στον ουρανό για να τον δείτε. (Καλό θα είναι να είσαστε κάπου σκοτεινά και...χωρίς σύννεφα :-( Απο το Plymouth τον έχω διακρίνει δύο φορές).

Πιστεύω πως μια καλή προσθήκη σε αυτά τα δεδομένα θα ήταν και τα αντίποδα σημεία, δηλαδή δύο εκ διαμέτρου αντίθετες τοποθεσίες.

'Ενας απλοϊκός τρόπος για να βρεί κανείς τα αντίποδα σημεία επάνω στην επιφάνεια ενός πλανήτη είναι να προσθέσει 180 μοίρες στο γεωγραφικό μήκος και να πάρει το αρνητικό του γεωγραφικού πλάτους μιας τοποθεσίας. Η κάθε πράξη ξεχωριστά μπορεί να γίνει αυτή τη στιγμή στο Wolfram Alpha ώς εξής, παίρνοντας ώς αρχική τοποθεσία το Plymouth:

(Plymouth longitude+180)
και
-(Plymouth latitude)

Όμως οτι κι αν προσπάθησα, ήταν αδύνατον να συνδιάσω αυτούς τους δύο αριθμούς σε μια γεωγραφική θέση. Δοκίμασα μετατροπή σε decimal, to location, δοκίμασα να βάλω South και East αντίστοιχα....Δεν δούλεψε τίποτα. Παρ' όλα αυτά, μπορείτε να πάρετε μεμονωμένα τους αριθμούς και να δώσετε:

175.861W 50.3964S

(Εδώ δεν φαίνεται αρνητικό το πλάτος αλλά έχω βάλει S[outh] οπότε μιλάμε για το Νότιο Ημισφαίριο. Ο προσανατολισμός στο γεωγραφικό μήκος δεν έχει σημασία σε αυτή τη περίπτωση, ή δεξιόστροφα ή αριστερόστροφα, πάλι στο ίδιο σημέιο θα καταφτάσουμε προσθέτοντας 180 μοίρες)

Οπότε και βλέπετε που περίπου αντιστοιχεί αυτό το σημείο (υποθέτοντας οτι η γή είναι μια σφαίρα)

Δίνετε distance [οποιοδήποτε σημείο επάνω στη Γή] to [οποιοδήποτε σημείο επάνω στη Γή]
Για παράδεγιμα, δίνοντας:

distance Athens To Sydney

ή

distance Athens To North Pole

ή

distance earth to moon

ή ακόμα καλύτερα

distance earth to moon in kilometers
ή
distance earth to moon in miles

Δυστυχώς σε αυτή τη περίπτωση το Computational κομμάτι δεν δουλεύει όπως θα περίμενε κανείς :-(.

Δηλαδή αν δοκιμάσετε να δείτε πόσες φορές θα πρέπει να κάνετε την απόσταση Αθήνα-Θεσσαλονίκη για να φτάσετε στο Φεγγάρι, πρός το παρόν, δεν θα πάρετε το αναμενόμενο ή τουλάχιστον εγώ δεν το κατάφερα. Η αναζήτηση έχει ώς εξής:

(distance earth to moon)/(distance athens to thessaloniki)

Εδώ θα μπορούσε κάποιος να μου πεί οτι δεν έχω τις σωστές μονάδες και γι' αυτό δεν παίρνω το σωστό αποτέλεσμα. Δυστυχώς όμως, ούτε και το παρακάτω δίνει τα αναμενόμενα :-(

(distance earth to moon in miles)/(distance athens to thessaloniki in miles)

Παρ' όλο τώρα που αυτοί οι υπολογισμοί ΔΕΝ λειτουργούν, αυτό που λειτούργησε και με άφησε πραγματικά άφωνο ήταν το εξής:

(microsoft price)/(apple price)

...Δηλαδή ο λόγος των τιμών των μετοχών κάθε εταιρίας...και με ιστορικά δεδομένα κιόλας!

Πράξεις ανάμεσα σε διάφορους δείκτες:
Περίπου όπως στο τελευταίο παράδειγμα παραπάνω μπορείτε να δημιουργήσετε διάφορους δείκτες απο τα ήδη υπάρχοντα δεδομένα. Για παράδειγμα:

(Greece Population) / (Malta Population)
ή
(Greece GDP) / (Malta GDP)
ή
(Greece Area)/(Malta Area)
ή (το εξής το οποίο για κάποιο λόγο δουλεύει, ενώ δεν δουλεύει το παραπάνω με την απόσταση!)
(Moon surface area)/(Luxembourg area)

Μπορείτε να δημιουργήσετε και πιο σύνθετες "αναζητήσεις" με αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία για κάθε χώρα όπως inflation rate, unemployment rate, κλπ. Τις ίδιες πληροφορίες θα μπορούσατε να πάρετε απο το CIA World Factbook φυσικά αλλά όχι με την ίδια ευκολία και τους υπολογισμούς.

Μαθηματικοί υπολογισμοί:
Κατα κάποιο τρόπο, εννοείται οτι το Wolfram Alpha θα χειρίζεται εύκολα μαθηματικούς υπολογισμούς αλλά παραθέτω εδώ κάποια γενικά παραδείγματα που δείχνουν ίσως οτι αυτό το Computational στον τίτλο θέλει λίγο δουλειά ακόμα:

Κάτι απλοϊκό, λύσε την εξίσωση x^2+5*x+2 ώς πρός χ:

solve(x^2+5*x+2,x)

Παρ' όλα αυτά, το Wolfram Alpha έδωσε timeout όταν του έδωσα να λύσει το:
(1/s1*sqrt(2*pi))*e^((-(x-m1)^2)/(2*s1^2))=(1/s2*sqrt(2*pi))*e^((-(x-m2)^2)/(2*s2^2))
(ώς πρός χ. Δηλαδή να βρεί το κοινό σημείο δύο κανονικών κατανομών με διαφορετικούς μέσους όρους και διασπορές που ίσως και να επικαλύπτοντε (Το Mathcad δεν έχει κανένα πρόβλημα με τη παραπάνω παράσταση))

Μαζί φυσικά δουλεύουν και σχεδόν όλες οι λειτουργίες του Mathcad (Τουλάχιστον με απλές παράστασεις και για τα simplify, solve, differentiate, integrate, plot που δοκίμασα εν συντομία).
Παρόμοια αποτελέσματα μπορούσατε φυσικά να έχετε και με κάτι σαν το YACAS ή άλλα παρόμοια (και δωρεάν) προγράμματα αλλά εδώ υπερέχει ο αβίαστος (σχεδόν) συνδιασμός υπολογισμών και δεδομένων.

Σαν ιδέα είναι πολύ καλή και πιστεύω οτι στο μέλλον θα δώσει ακόμα μεγαλύτερη ώθηση και στις διάφορες υπηρεσίες που επεξεργάζοντε feeds όπως για παράδειγμα το Yahoo Pipes ή ακόμα καλύτερα, για το Wolfram Alpha, το Dapper αφού θα μπορεί κανείς να κάνει πιο περίπλοκους υπολογισμούς και να τους συμπεριλάβει σε ένα feed.

Ελπίζω σύντομα, όλες αυτές οι πληροφορίες που έρχοντε απο το Wolfram Alpha να μπορούν να πακεταριστούν και σε άλλες μορφές (JSON, XML) χωρίς να πρέπει να καταφεύγουμε σε διάφορα τεχνάσματα αλλά και για το Wolfram Alpha το ίδιο να μπορούμε να βλέπουμε της πληροφορίες που επιστρέφει οποιοδήποτε query σαν ένα object για να είναι δυνατές οι εκφράσεις του στύλ: (Greece).population ή (Greece.location.longitude)

*: Η επιλογή τοποθεσιών ή χωρών στο παραπάνω άρθρο είναι εντελώς τυχαία.

Στα Όρια Της Ξενιτιάς...

Όπως ίσως καταλάβατε, το blog παρέμεινε «Παραμελημένο λόγο διακοπών». Ο ένας μήνας –περίπου- παραμονής στην Ελλάδα σήμαινε αρκετό χρόνο για βόλτες, φωτογραφίες –μικρά αναμνηστικά καθημερινότητας που κατα ένα περίεργο τρόπο περνάει απαρατήρητη-, σημειώσεις, βιβλία –που κούρνιαζαν καιρό τώρα, υπομονετικά, στο ράφι-, ύπνο –είδα όλα τα όνειρα που ανέβαλα όλο αυτό το καιρό λόγο δουλειάς-, φαϊ –έφαγα όλα τα φαγητά......τελεία, δε νοιώθω ιδιαίτερα υπερήφανος γι’ αυτό, λίγο φουσκωμένος μόνο- και Θάλασσα.....όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά...Προέχει η ασφάλεια.

Φωτογραφικά και συγγραφικά ντοκουμέντα θα ακολουθήσουν σύντομα. Πρός το παρόν όμως, ακολουθεί ένα κείμενο που παρά τη μικρή του έκταση γράφτηκε με κόπο απο το καναπέ, στο λεωφορείο, στο αεροδρόμιο και στο αεροπλάνο και το οποίο ξεχάστηκε αβίαστα μόλις πατήσαμε στο Ελ. Βενιζέλ και το ευλογημένο καλοκαίρι των 38 βαθμών.


Ένα ενδιαφέρον νοητικό πείραμα κινηματικής φυσικής ξεκινάει κάπως έτσι "Έστω οτι υπάρχει ένα πηγάδι / τούνελ που διαπερνά τη γή απο άκρο σε άκρο περνόντας απο το κέντρο της...".

Σε αυτό το post κάνω τα στραβά μάτια στους προφανείς λόγους γιατί κάτι τέτοιο είναι ακατόρθωτο -προς το παρόν (*)- και ρωτάω πολύ απλά "Που τελικά θα βγώ στην άλλη μεριά της Γής αν αρχήσω να σκάβω στον κήπο μου;". Διαλέξτε ένα καλό σημείο και αναρρωτηθείτε μαζί μου!

Το πείραμα, καταλήγει ρωτόντας "Τι κίνηση θα εκτελέσει ένα σώμα αν το ρίξουμε μέσα σε αυτό το πηγάδι;". Η απάντηση...φυσικά... είναι "Ταλάντωση". Υποθέτοντας οτι η Γή είναι μια απλή σφαίρα την οποία διαπερνά απο ένα σημείο στο ακριβώς απέναντι του ένα πηγάδι τότε πετώντας μέσα ένα αντικείμενο, αυτό θα εκτελέσει ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση μέχρι το κέντρο της Γής (λόγο της βαρύτητας που θεωρείται οτι δρά πρός το κέντρο της σφαίρας) και μετά ομαλά επιβραδυνόμενη κίνηση μέχρι την επιφάνεια στο άλλο άκρο της απο όπου και κάποιος θα μπορούσε απλά να το αρπάξει τη στιγμή που η ταχύτητα του θα μηδενιζόταν. Αν υποτεθεί ακόμα οτι αυτό το τούνελ είναι κενό αέρος (και άρα δεν υπάρχουν τριβές), αυτό το σώμα θα συνεχίσει να ταλαντώνεται ανάμεσα σε αυτές τις δύο θέσεις για πάντα!

Η πλήρης ανάλυση δείχνει οτι το ταξίδι απο το ένα άκρο της Γής στο άλλο θα διαρκούσε περίπου 42 λεπτά (!) ενώ η μέγιστη ταχύτητα θα ήταν περίπου 28 χιλιάδες χιλιόμετρα ανα ώρα (Σχεδόν 23 φορές τη ταχύτητα του ήχου δηλαδή !!!).

Όλα ωραία και καλά ώς εδώ αλλά τι βρίσκεται ακριβώς στην άλλη μεριά της Γής απο μια οποιαδήποτε θέση?

Η απάντηση κρύβεται στα “Αντίποδα” Σημεία. Αυτά είναι τα εκ διαμέτρου αντίθετα σημεία επάνω στην υδρόγειο σφαίρα τα οποία και απέχουν τη μεγαλύτερη απόσταση που θα μπορούσε να μετρηθεί ποτέ ανάμεσα σε δύο σημεία επάνω στην επιφάνεια της Γής.

Για να βρείτε που ακριβώς είναι το σημείο στο οποίο πρέπει να σταθείτε για να καυχιέστε οτι φτάσατε «Στην άλλη άκρη της Γής» μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το applet “Antipode Map” της Solution Realm Software. Όπως φαίνεται στο παρακάτω screenshot, αλλά όπως μπορείτε να διαπιστώσετε και μόνοι σας ακολουθόντας το link, όλη η επιφάνεια της Ελλάδας αντιστοιχεί κάπου στη μέση του πουθενά του Ειρηνικού Ωκεανού!

(Antipode Map, Η επιφάνεια της Ελλάδας αντιστοιχεί κάπου στον Ειρηνικό Ωκεανό....το οποίο μας δίνει μια πληροφορία για το μέγεθος....του Ειρηνικού)

Θεωρητικά λοιπόν, υπάρχει ένα όριο στη ξενιτιά ή τέλος πάντων, τό πόσο μακριά μπορεί κάποιος να βρεθεί απο το σπίτι του. Αυτό το όριο είναι η απόσταση ανάμεσα στα Αντίποδα σημεία που για το πλανήτη Γή είναι περίπου 20000 χιλιόμετρα.

Ένα βήμα πρός οποιαδήποτε κατεύθηνση απο αυτό το πουθενά του Ειρηνικού θα είναι πάντα ένα βήμα πιο κοντά στο σπίτι.




(*) Η βαθύτερη ανθρωπογεννής τρύπα που έχει σκαφτεί μέχρι σήμερα έχει βάθος περίπου 12 χιλιάδες μέτρα. Ονομάζεται η τρύπα του Kola και ήταν μέρος ενός επιστημονικού προγράμματος της -κάποτε- Σοβιετικής Ένωσης. Η διάτρηση διήρκεσε απο το 1970 μέχρι το 1989 οπότε και διεκόπει το πρόγραμμα λόγο απροσδόκητων θερμοκρασιών.
Το πείραμα είχε θέσει ώς απόλυτο στόχο το βάθος των 15 χιλιομέτρων όπου και αναμενόταν η οριακή για τη λειτουργία του τρυπανιού θερμοκρασία των 300 βαθμών της κλίμακας Celsius. Σε αυτό το επίπεδο το τρυπάνι θα είχε διανύσει τη μισή απόσταση απο το υπολογισμένο πάχος του μανδύα της Γής που είναι περίπου 30 χιλιόμετρα.

Παρ' όλα αυτά, είμαι σίγουρος οτι όταν "το αποφασίσουμε" ένα διαμπερές πηγάδι θα είναι απλά θέμα χρόνου.

Απο Τη Γή Στη Σελήνη Με...Ασανσέρ!

Πρίν απο...πολλά χρόνια, θυμάμαι να διάβαζω ένα άρθρο του Θανάση Βέμπου στο περιοδικό Πτήση και διάστημα (τώρα και ισορροπία δυνάμεων!) για τους Διαστημικούς Ανελκυστήρες (Space Elevators). Ήταν ένα απο αυτά τα οραματικά άρθρα, γεμάτο καλλιτεχνικές αποδόσεις κάτι περίεργων συσκευών που υποτίθεται οτι θα λειτουργούσαν όπως ακριβώς οι κοινοί ανελκυστήρες μόνο που αντί για το ρετιρέ θα έβγαζαν στο διάστημα!

Όταν λέμε διάστημα, εννoούμε ένα ύψος περίπου 35-36 χιλιάδες μέτρα απο τη Γή και όταν λέμε ανελκυστήρας εννoούμε...ακριβώς αυτό! Μια, τουλάχιστον εντυπωσιακή, εγκατάσταση με 36 χιλιάδες μέτρα "καλώδιο" απο ένα σταθερό σημείο στη Γή μέχρι ένα σταθερό σημείο στον...ουρανό. Και επειδή ο ουρανός δεν έχει ένα βολικό σταθερό σημείο τοποθετούμε μια κατάλληλη ιπτάμενη εγκατάσταση που μοιάζει ούτε λίγο ούτε πολύ με ένα "κοινό" -αλλά λίγο πιο βαρύ- δορυφόρο.

Η τροχιά στην οποία κινείται αυτός ο δορυφόρος ονομάζεται Γεωστατική και είναι το κατάλληλο συστατικό που κάνει αυτό το σημείο στον ουρανό σταθερό ώς πρός ένα αντίστοιχο σημείο στη Γή. Ουσιαστικά, ο δορυφόρος κινείται με ταχύτητα ίση με την αντίστοιχη ταχύτητα που περιστρέφεται η Γή. Έτσι, για ένα παρατηρητή στη Γή, ο δορυφόρος αυτός παραμένει στην ίδια θέση στον ουρανό όπως ακριβώς και οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι* που συνδέουν αποτελεσματικά γεωγραφικά μακρινές τοποθεσίες. Επάνω σε αυτό το καλώδιο, θα ανεβοκατεβαίνει ένα φορείο που θα μεταφέρει ανθρώπους, δορυφόρους, διαστημικά τηλεσκόπια και κάθε λογής φορτία σε τροχιά!

Αν η ιδέα σας φαίνεται παρανοϊκή τότε αναλογιστείτε οτι για να στείλουμε σήμερα ένα φορτίο σε τροχιά χρησιμοποιούμε μια σειρά απο άλλες παρανοϊκές ιδέες (αναλώσιμους πυραύλους στερεών καυσίμων, πανάκριβες και πολύπλοκες εγκαταστάσεις και εξοπλισμό, ένα τρελό κύριο ο οποίος μετράει ανάποδα στην εκτόξευση,κλπ) των οποίων το κόστος κυμαίνεται πολύ λογικά ανάμεσα $4000 μέχρι $40000 ΑΝΑ ΚΙΛΟ!

Πράγμα που σημαίνει οτι το τηλεσκόπιο Hubble που ζυγίζει περίπου 11 τόνους και περνάει πάνω απο τα κεφάλια μας κάθε μιάμιση ώρα θα στοίχιζε $242000000 με το μέσο κόστος των $22000 **.

Σε αυτή τη περίπτωση τα μηδενικά έχουν το πρώτο λόγο και η μείωση του κόστους που υπόσχοντε να προσφέρουν οι διαστημικοί ανελκυστήρες όταν θα λειτουργήσουν είναι φαινομενική. Συγκεκριμένα, εκτιμάται οτι το αντίστοιχο κόστος θα πέσει στα μόλις $220 / kg (!!!)

Τα διάβαζα όλα αυτά και μου φαίνονταν τόσο μακριά και υποθετικά όσο και τα 9000 χιλιόμετρα περίπου που χωρίζουν τα εργαστήρια της NASA απο τη Χαλκίδα. Τότε φυσικά δεν είχα συνειδητοποιήσει οτι η μετάβαση απο το όνειρο ή την ιδέα στη πραγματικότητα είναι απλά θέμα χρόνου.

Και απο τότε έχει κυλήσει αρκετός χρόνος ώστε να υπάρχει σήμερα για τους Διαστημικούς Ανελκυστήρες ένα αρκετά μεγάλο κόματι δημοσιευμένης ακαδημαϊκής έρευνας, ειδικά συνέδρια για το θέμα αλλά και σχετικοί διαγωνισμοί με σημαντικά χρηματικά έπαθλα που έχουν υποκινήσει ώς ένα βαθμό τη σχετική έρευνα.

Σε αυτούς τους πολύ ενδιαφέροντες διαγωνισμούς οι συμμετέχοντες καλούντε να επιδείξουν λειτουργικά μοντέλα των ιδεών τους τα οποία θα πρέπει να ανέβουν και να κατέβουν ένα καλώδιο μήκους (πρός το παρόν) 1000 μέτρων με συγκεκριμένη ταχύτητα. Το καλώδιο συγκρατείται απο ένα αερόστατο ή απο ένα ελικόπτερο και το επίπεδο δυσκολίας ανεβαίνει κάθε χρόνο!

Περισσότερες πληροφορίες για οτιδήποτε σχετικό με αυτές τις διατάξεις που απ' οτι φαίνεται ίσως άρχησουν να λειτουργούν πιο γρήγορα απο ότι φανταζόμαστε μπορείτε να βρείτε στο πολύ καλό Space Elevator Reference website αλλά και στο Space Elevator Blog το οποίο μάλιστα αυτό το καιρό παρέχει πλήρη κάλυψη του σχετικού συνεδρίου 2008 Space Elevator Conference!

Κλείνοντας παραθέτω ένα video με τον ανελκυστήρα του USST (University Of Sascatcewan...ινδιάνικο όνομα) σε λειτουργία απο το διαγωνισμό του 2006 που νομίζω οτι δείχνει με το καλύτερο τρόπο πώς θα μοιάζει (σε μικρογραφία τουλάχιστον) ο Διαστημικός Ανελκυστήρας του μέλλοντος!

* Οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι σε γεωστατική τροχιά έγιναν ευρέως γνωστοί χάρη σε ένα κύριο με το όνομα Arthur Clark, ο οποίος δυστυχώς μας άφησε πρόσφατα. Το 1945 έγραψε ένα άρθρο που εξηγούσε τη βασική αρχή λειτουργίας τους σε μια εποχή που το κοντινότερο πράγμα σε πύραυλο που μπορούσε να φανταστεί κανείς ήταν οι βόμβες V1 που έπεφταν στο Λονδίνο κατα τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Ο ίδιος κύριος δε, είχε κάνει επίσης και την ιδέα του Διαστημικού Ανελκυστήρα γνωστή στο ευρύ κοινό μέσω ενός βιβλίου που έγραψε το 1979...δέκα χρόνια μετά τα πρώτα βήματα του ανθρώπου στο φεγγάρι.

**Είναι πολύ πιθανό εδώ να υποεκτιμώ το κόστος καθώς το Hubble τέθηκε σε τροχιά απο επανδρωμένη αποστολή με το διαστημικό λεοφωρείο αλλά είναι ένα παράδειγμα με ρεαλιστικά στοιχεία. Παρεπιπτόντως το συνολικό κόστος του Hubble ήταν περίπου $1500000000 (Αυτό διαβάζεται ώς δισεκατομμύρια δολάρια)

*** H φωτογραφία που απεικονίζεται στην αρχή του παρόντος άρθρου προέρχεται απο το Impact Lab