Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα επιστήμη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα επιστήμη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Ιντερλούδιο: Το Θαύμα Έγινε...

Ομολογώ πως αυτά τα τελευταία τεχνολογιστορικά πόστ, τα κατα-ευχαριστήθηκα αλλά σε καμία περίπτωση, όταν τα έγραφα, δεν περίμενα αυτό που θα ακολουθούσε.

Το παρακάτω μηχάνημα, ένα Hewlett Packard 2116Β του 1968, εντοπίστηκε επι Ελληνικού εδάφους!

 Η κεντρική μονάδα του HP 2116B και το...user interface. Απ' οτι μαθαίνουμε απο τα manual του μηχανήματος, οι 16 διακόπτες που διακρίνονται στο κάτω μέρος αντιστοιχούν (κατ' ευθείαν) στον καταχωρητή S (απο το Switch) ενώ με δύο άλλα....κομβία (!) η τιμή που καθορίζουν μπορεί να φορτωθεί και στους δύο καταχωρητές / αθροιστές Α και Β.

Λεπτομέρεια του...πληκτρολογίου!

 Λεπτομέρεια της....οθόνης!
Οι τιμές των σχετικών καταχωρητών απεικονίζονται στο δυαδικό (...The Matrix - Reloaded!)
Memory Data (T) απο το Memory Address(M), Programm Counter (P) και φυσικά οι Α και Β.

Το πρόγραμμα είναι ήδη γραμμένο επάνω στην κάρτα...αρκεί να ξεφορτωθείς το περιτό χαρτί γύρω του. Κάρτες έτοιμες πρός...διάτρηση.

Μια σύντομη αναζήτηση, αποκάλυψε οτι πρόκειται για 16bit μηχάνημα γενικής χρήσης. Μάλιστα, το κομμάτι που διακρίνεται στην πρώτη φωτογραφία και περιλαμβάνει τους διακόπτες και την απεικόνιση των καταχωρητών είναι η κεντρική μονάδα επεξεργασίας και έχει χρησιμοποιηθεί και σε διάφορα άλλα μοντέλα της εταιρίας. Η συγκεκριμένη έκδοση, φαίνεται πως κάλυπτε εφαρμογές μετρήσεων όπου η κεντρική μονάδα συνδεόταν με διάφορες άλλες συσκευές εισόδου εξόδου και έπαιζε το ρόλο του ελεγκτή. Υπάρχουν διαθέσιμα σχεδόν όλα τα εγχειρίδια του και ο σχετικός εξομοιωτής της αρχιτεκτονικής και κάποιων βασικών περιφερειακών του. Αξίζει να σημειωθει, πως ο συγκεκριμένος εξομοιωτής "τρέχει" και άλλα ιστορικά συστήματα.

Οι φωτογραφίες δεν είναι και οι καλύτερες λόγω...στενότητας χώρου όπως αναφέρει στο μήνυμα του ο αποστολέας των φωτογραφιών. Το HP 2116B βρίσκεται με τα περιφερειακά του (την άλλη τη ντουλάπα δηλαδή) στον ίδιο χώρο μαζί με άλλο ένα (μεταγενέστερο) ιστορικό μηχάνημα.

Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένος με αυτό το γεγονός και βέβαια έχουν κινηθεί ήδη οι διαδικασίες για να μάθουμε τα πώς; που; γιατί; ποιός; πώς τα προγραμμάτιζε, τι παραξενιές είχαν και άλλες πληροφορίες :-D. Περισσότερες λεπτομέρειες...προσεχώς!

Rαμμένη Oμορφα Mνήμη (και οι LOL!)


Τεχνολογιστορικής φύσης και το σημερινό μας νουμεράκι αγαπητοί φίλοι της Καλής Φάσης (και του Ιδανικού Πλάτους), σχετικά με τη μνήμη που μας ταξίδεψε στο φεγγάρι και το διπλό λογοπαίγνιο με τα ακρώνυμα στον τίτλο.


Η μνήμη, είναι σημαντική έννοια. Όπως λέει και ο Bob Marley "If you know your history, then you know where you coming from". Κι αν ξέρεις απο που έρχεσαι μπορείς να αποφασίσεις και το που θα πάς. Οι άνθρωποι που ξέρουν που πηγαίνουν ακολουθούν tην πορεία τους. Οι άνθρωποι που χάνουν για κάποιο λόγο τη μνήμη τους, περιπλανώνται τυχαία μέσα στο περιβάλον τους. Η μνήμη λοιπόν, καθορίζει τη συμπεριφορά.

Κάπως έτσι λειτουργούν και οι ηλεκτρονικοί αριθμοϋπολογιστές. Το επόμενο βήμα σε ένα υπολογισμό εξαρτάται (τις περισσότερες φορές) απο το προηγούμενο και για να "θυμάται" ένας υπολογιστής απο ποιά βήματα έχει περάσει και ποιά ήταν τα ενδιάμεσα αποτελέσματα των υπολογισμών, χρειάζεται ένα τρόπο για να τα αποθηκεύει, χρειάζεται...μνήμη. Χωρίς μνήμη απο την οποία να διαβάζει ένα πρόγραμμα, ένας υπολογιστής δεν μπορεί να κάνει κανένα βήμα.


Καθώς λοιπόν οι υπολογιστές έγιναν όλο και μικρότεροι και τρύπωσαν σε κάθε πτυχή της ζωής όπου χρειάζεται ο παραμικρός υπολογισμός, εμφανίστηκε στη γλώσσα και η σχετική ορολογία. Για αρκετό καιρό για παράδειγμα κυκλοφορούσε στην Ελλάδα ένα περιοδικό με τον τίτλο RAM (Random Access Memory) ονομασμένο απο τον τύπο προσωρινής μνήμης που χρησιμοποιούν οι υπολογιστές για να αποθηκεύσουν προγράμματα, δεδομένα και πληροφορίες τουλάχιστον για όση ώρα βρίσκονται σε λειτουργία. Απο τη στιγμή που ο υπολογιστής τίθεται εκτός λειτουργίας, τα περιεχόμενα της μνήμης RAM χάνονται. Σε τι μνήμη λοιπόν βρίσκεται γραμμένο (μόνιμα) εκείνο το πρόγραμμα που θα ξεκινήσει να διαβάζει ο υπολογιστής αμέσως μόλις μπεί σε λειτουργία; Αυτό το πρόγραμμα βρίσκεται αποθηκευμένο σε ένα άλλο τύπο μνήμης ο οποίος κατα την παράδοση* ονομάζεται ROM (Read Only Memory), ή αλλιώς "Μνήμη Μόνο Για Ανάγνωση" και δεν χρειάζεται ηλεκτρικό ρεύμα για να διατηρεί τα περιεχόμενα της.


Η μνήμη των υπολογιστών έχει μακριά ιστορία μέχρι να φτάσει στη σημερινή, καθαρά ηλεκτρονική, μορφή της όπου τερατώδης χωρητικότητες της τάξης μεγέθους των GB, μπορούν να χωρέσουν σε μια τσέπη. Για αρκετό καιρό, για παράδειγμα, η μνήμη RAM αποτελούταν απο ηλεκτρομηχανικές διατάξεις όπως οι λεγόμενες "γραμμές καθυστέρησης" ενώ η μνήμη ROM βρισκόταν σε ακόμα πιο ασυνήθιστες (πια) συσκευασίες όπως για παράδειγμα, καλώδια σε βύσματα (!) μια σειρά απο απλούς διακόπτες(!!) ή σε... ψιλό-γαζί απο φερρίτες (!!!).  (1)

Ο Φερρίτης είναι ένα σιδηρομαγνητικό υλικό το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί με διάφορους τρόπους σε μνήμες υπολογιστών. Το κλασικό παράδειγμα είναι η μνήμη με δαχτυλίδια (ή πυρήνες) μαγνητικού Φερρίτη. Όταν ένα κομμάτι μαγνητικού Φερρίτη βρεθεί μέσα σε ένα μαγνητικό πεδίο θα μετατραπεί και το ίδιο σε μαγνήτη. Όταν το μαγνητικό πεδίο πάψει να υπάρχει, ο μαγνητικός Φερρίτης διατηρεί τη μαγνητισή του και συμπεριφέρεται σαν να "θυμάται" ότι κάποια στιγμή είχε βρεθεί σε κάποιο μαγνητικό πεδίο. Μνήμη!!!!

Όμως η "Rαμμένη Όμορφα Μνήμη", ένας τύπος μνήμης που όπως είπαμε αποθηκεύει δεδομένα χωρίς να χρειάζεται να τροφοδοτείται με ηλεκτρικό ρεύμα, ΔΕΝ στηριζόταν στις μαγνητικές ιδιότητες του Φερρίτη!

Σε αυτή την περίπτωση, ο απλός Φερρίτης (σίδηρος) χρησίμευε σαν πυρήνας ενός πολύ μικρού μετασχηματιστή!! Αυτός ο μετασχηματιστής αποτελούταν απο δύο ανεξάρτητα πηνία, το πρωτεύον και το δευτερεύον, τυλιγμένα επάνω στο ίδιο δαχτυλίδι Φερρίτη. Όταν εμφανιστεί κάποια τάση στο πρωτεύον πηνίο, θα εμφανιστεί εξ επαγωγής και στο δευτερεύον. Άρα λοιπόν, αν θέλαμε να αποθηκεύσουμε τον δυαδικό αριθμό 1001 θα χρειαζόμασταν 4 μετασχηματιστές απο τους οποίους μόνον του πρώτου και του τέταρτου τα δευτερεύοντα πηνία θα ήταν τυλιγμένα (πλεγμένα) επάνω στους αντίστοιχους φερρίτες! Τα "δευτερεύοντα" του δεύτερου και του τρίτου μετασχηματιστή επειδή δεν θα ήταν τυλιγμένα επάνω στους αντίστοιχους φερίτες ΔΕΝ θα μετέδιδαν οποιοδήποτε ρεύμα θα ερχόταν στις εισόδους τους(**). Κατ' επέκταση, για να αποθηκεύσουμε μια σειρά απο δυαδικούς αριθμούς θα χρειαζόμασταν ένα 'πίνακα' απο μετασχηματιστές σαν αυτόν:

 Για φαντάσου ένα MP3 σε τέτοιο format (!!!!)
(Η φωτογραφία προέρχεται απο το σχετικό άρθρο της Wikipedia για το Core Rope Memory)

Σε αυτόν τον τύπο μνήμης....ήταν γ-ραμμένο, κυριολεκτικά bit πρός bit, το πρόγραμμα....που μετέφερε την αποστολή Apollo-11 στη Σελήνη!

Για να καταλάβουμε λίγο καλύτερα πόσο "ανατριχιαστικό" είναι αυτό το γεγονός αξίζει να αναλογιστούμε τη διαδικασία που υπονοείται!!! Αυτό σημαίνει οτι, κάποιος, έγραψε το πρόγραμμα ναυσιπλοϊας και ελέγχου του Apollo-11 σε κάποια γλώσσα προγραμματισμού, επιβεβαίωσε οτι λειτουργεί σωστά, μετά απο μια σειρά ελέγχων και προσαρμογής του κώδικα και αφού είχε βεβαιωθεί οτι το πρόγραμμα ΔΕΝ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΚΑΝΕΝΑ ΜΑ ΚΑΝΕΝΑ ΛΑΘΟΣ!!! Το μετέφρασε σε δυαδικούς αριθμούς και το "έπλεξε" επάνω στους μετασχηματιστές!!!!!!!!

Πόσο μεγάλο ήταν αυτό το πρόγραμμα; Δεν μπορούμε να ξέρουμε ακριβώς, όμως οι προδιαγραφές του υπολογιστή του Apollo 11 αναφέρουν 36kB ROM και μόλις 2kB RAM. Τριάντα - Έξι Χιλιάδες Bytes!!! Δηλαδή 36000 * 8 = 288000 bits! Σίγουρα λοιπόν, πολλές δεκάδες χιλιάδες πλεγμένα δευτερεύοντα πηνία που υποδήλωναν ένα λογικό-1 bit.

Μα καλά!!! Ποιός έκατσε και έκανε όλη αυτή τη δουλειά;;; Και μετά, ποιός έκατσε και έλεγξε οτι ο προηγούμενος έχει κάνει σωστά τη δουλειά του;;;

Τα "τσιπάκια" της ROM μνήμης του Apollo 11 και οι LOL επι το έργον!
(Η φωτογραφία προέρχεται απο το κ α τ α π λ η κ τ ι κ ο βιβλίο Nasa Mission AS-506 Apollo 11 (1969 including Saturn V, CM-107, SM-107, LM-5) που μοιάζει με Haynes Manual για κοινά οχήματα!)

Πολύ φοβάμαι, πως όλη αυτή τη δουλειά της (υ)ψιλής πλέξης, την έκαναν (οι καημένες) οι Little Old Ladies...Μια ομάδα απο γυναίκες οι οποίες έπλεκαν τη μνήμη, κάτω απο μικροσκόπια (!). Ή όπως τις είχε ονομάσει η ομάδα του MIT που ήταν υπεύθηνη για το σύστημα...οι LOL.

(Καρά-LOL!?!?)


Σημειώσεις:
1) Όπως έγραψα και νωρίτερα, μερικές καταπληκτικές ιστορίες για το υλικό και τα προγράμματα αυτών των υπολογιστών αναφέρονται στο βιβλίο του Mike Hally "Electronic Brains: Stories from the dawn of the computer age". Παρ' όλα αυτά, επειδή η μνήμη ήταν (και είναι) βασικό κομμάτι των υπολογιστών, σχετικές πληροφορίες υπάρχουν γενικά σε διάφορα βιβλία που αναφέρονται σε παλιούς υπολογιστές όπως για παράδειγμα το σύντομο αλλά περιεκτικό "The Pegasus Story: A history of a vintage British computer" του Simon Lavington όπου αναφέρονται εν τάχει εκτός απο τις μνήμες "γραμμής καθυστέρησης" και η ηλεκτροστατική μνήμη. Τέλος, παρ' όλο που αναφέρεται και στο κείμενο, θα ήθελα απλά να ξανα-βάλω εδώ το βιβλίο της Haynes για το Apollo-11, το οποίο περιέχει πραγματικά απίστευτο υλικό, απο το ένα εξώφυλλο ίσα με το άλλο! Μετά το Apollo-11 που πήρα κάποια στιγμή πριν απο περίπου 1 χρόνο, κυκλοφόρησε και το αντίστοιχο manual για το Space Shuttle, το οποίο είναι επίσης γαμμάτο!!!. Η επόμενη αγορά είναι το manual του Enterprise! :-D

*) Γράφω "κατά την παράδοση" γιατί τα σύγχρονα κυκλώματα (ή motherboard) επιτρέπουν την ενημέρωση των περιεχομένων της ROM, οπότε ο όρος πια δεν είναι και τόσο αυστηρός.


**) Προφανώς όλα τα πρωτεύοντα αντιστοιχούσαν στο λεγόμενο Address Bus ενώ τα δευτερεύοντα στο Data Bus...Τα δευτερεύοντα που δεν ήταν πλεγμένα συνέδεαν απλά τη γραμμή στο 0 (γή).

fclose(DennisRitchie); /* 08/10/2011 */

Όταν πρίν απο μια εβδομάδα έγραφα την επικεφαλίδα στο post για τον θάνατο του Steve Jobs, δεν περίμενα με τίποτα οτι θα τα έφερνε έτσι η τύχη που μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα θα ακούγαμε για τον θάνατο του Dennis Ritchie. (Του γνωστού δυναμικού διδύμου).

Δεν μου έρχεται να ανάψω κανένα κερί δίπλα σε κανένα βιβλίο (!), με αφορμή αυτό το γεγονός. Αυτό όμως που ίσως αξίζει, καθώς αυτή η παλιά γενιά αποχωρεί, είναι να δούμε απο που ξεκίνησε και πως ήταν οι υπολογιστικές αριθμομηχανές τότε (ο όρος θα μου μείνει!).

Σήμερα, το "θράσος" περισσεύει....Terra Bytes χωρητικότητας αποθηκευτικών μέσων, Giga Bytes ενιαίας μνήμης, υπολογιστικές μονάδες που μπορούν να εκτελούν αριθμητικές πράξεις σε δισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου (Giga Hertz)....Δύο υπολογιστικές μονάδες σε μια συσκευασία.....Τετράκις υπολογιστικές μονάδες σε μια συσκευασία!....Κυκλώματα που μπορούν να συνδέσουν 2 συσκευασίες υπολογιστικών μονάδων με 4 μονάδες στην κάθε μια (δηλαδή 8 επεξεργαστές σε ένα υπολογιστή)....Κάρτες γραφικών που είναι οι ίδιες ένα ολόκληρο υπολογιστικό σύστημα με μνήμη (της τάξης μεγέθους των GB), παράλληλους επεξεργαστές κλπ...Φορητούς υπολογιστές, απίστευτα μικρούς υπολογιστές, υπολογιστές ειδικά για να παίζουμε παιχνίδια.....Και φυσικά την πολυτέλεια να μπορούμε να πάρουμε ένα πρόγραμμα απο ένα μηχάνημα και να το εγκαταστήσουμε σε ένα άλλο.....έτσι απλά.

Όταν ο Dennis Ritchie δημιουργούσε την C, στα εργαστήρια της Bell, οι "υπολογιστικές αριθμομηχανές" ήταν κάτι διαφορετικό...Ήταν σαν τρίφυλες ντουλάπες με ενσωματομένο γραφείο και κάθισμα (!), Παρ' όλο που είχαν πληκτρολόγια (ή μάλλον....γραφομηχανές, διακόπτες και λαμπάκια -πυρακτώσεως, όχι L.E.D ), δεν είχαν οθόνες και για τον ίδιο λόγο δεν είχαν και "κάρτες γραφικών" τουλάχιστον όπως τις ξερουμε σήμερα...Τα αποτελέσματα έβγαιναν τυπωμένα σε ένα φύλλο χαρτί απο εκτυπωτές που τύπωναν μόνο σύμβολα... Δεν είχαν ταχύτατους "σκληρούς δίσκους", αλλά μαγνητοταινίες σε καρούλια όπου αν κάτι ήταν αποθηκευμένο στο τέλος της μαγνητοταινίας, θα έπρεπε να περιμένει κανείς το μηχάνημα να διαβάσει ολόκληρη την ταινία μέχρι το επιθυμητό σημείο. Η μνήμη τους μπορεί να ήταν μερικές εκατοντάδες kilo bytes και λόγω της αρχιτεκτονικής τους να μην μπορούσαν να την προσπελάσουν ολόκληρη. Οι επεξεργαστές ότι είχαν αρχίσει να φτάνουν την τάξη μεγέθους των Mega Hertz. Ουσιαστικά, κάθε νέος τύπος ηλεκτρονικού υπολογιστή είχε τη δική του αρχιτεκτονική και τη δική του γλώσσα ("μηχανής") που μπορούσες να του μιλήσεις....Έτσι τα προγράμματα ενός μηχανήματος δεν ήταν απαραίτητο οτι θα έτρεχαν σε κάποιο άλλο λόγω μεγάλων διαφορών στις αρχιτεκτονικές τους. Ήταν μια εποχή που οι υπολογιστές είχαν ονόματα σαν τις μοτοσυκλέτες PDP-11, GE-645.


 Dennis Ritchie (στα αριστερά) & Ken Thompson μπροστά απο ένα PDP-11.
(Η φωτογραφία δεν προέρχεται απο την προσωπική μου συλλογή (!) αλλά απο το Origins & History Of Unix. )




Κάπως έτσι δημιουργήθηκε η ανάγκη στις εταιρίες που κατασκεύαζαν τις υπολογιστικές αριθμομηχανές αλλά και τα προγράμματα τους για κοινούς τρόπους συνδεσμολογίας των περιφερειακών, κοινές αρχιτεκτονικές και φυσικά κοινά λειτουργικά συστήματα και τρόπους προγραμματισμού, τουλάχιστον για τη γραμμή των προϊόντων τους, ώστε και οι προγραμματιστές να γίνουν πιο παραγωγικοί αλλά και να μειωθεί το κόστος για τον πελάτη. Κάπως έτσι ο Dennis Ritchie έφτιαξε την γλώσσα C και αργότερα συνέβαλε στο λειτουργικό σύστημα Unix το οποίο είχε ήδη απο τα μέσα της δεκαετίας του 70 πολλές δυνατότητες που σήμερα θεωρούντε ώς δεδομένες (i,ii).

Εξ αιτίας του ρυθμού με τον οποίο προχωράει η τεχνολογία, ο Dennis Ritchie (και άλλοι) πρόφτασε να δεί τους υπολογιστές να μεταμορφώνονται απο αυτά τα ευαίσθητα ηλεκτρονικά κυκλώματα με ειδικές εντολές και ειδικές...συμπεριφορές σε μικρά, φορητά, πάμφθηνα, παντοδύναμα, κουτάκια μαζικής κατασκευής που μπορούν να κάθονται επάνω σε ένα γραφείο ή να χωράνε σε μια τσέπη (iii).

Αυτό πρέπει να είναι ένα καταπληκτικό συναίσθημα.

Και σήμερα; Που είναι ο Dennis Ritchie του σήμερα; Που είναι οι σημερινοί υπολογιστές ντουλάπες; Που είναι οι άνθρωποι που λύνουν προβλήματα που σήμερα φαίνονται ανυπέρβλητα ενώ αύριο θα γίνουν παιχνίδια για μικρά παιδιά; (Επίσης πολύ χρήσιμα ερωτήματα...)


Δεν ξέρω (....μας φώτισες!!!) . Όμως έχω την εντύπωση πως η δουλειά που γίνεται σε "εναλλακτικές μορφές υπολογισμού" (iv) και κάτι που σήμερα ονομάζεται "Quantum Computing" είναι πολύ πιθανό να γεννάει αυτή τη στιγμή την επόμενη υπολογιστική "επανάσταση"...

Farewell Dennis...


Σημειώσεις:
i) Και που, άλλα, πολύ δημοφιλή λειτουργικ....ο, αγνοούσε παντελώς 20 χρόνια αργότερα :-/


ii) O Dennis Ritchie, δεν ήταν ο μόνος βέβαια και το Unix δεν ξεφύτρωσε έτσι απλά. Όμως αυτό το λειτουργικό σύστημα γνώρισε μεγάλη εξάπλωση και επιρρέασε την ανάπτυξη μεταγενέστερων συστημάτων.

iii) Και με τα οποία μηχανήματα μπορεί ο καθ' ένας πια να λύσει τα πολύπλοκα προβλήματα που τον απασχολούν όπως το Farmville και τα Angry Birds (!!!).

iv) Γιατί δεν υπολογίζουν μόνο οι πύλες.....(όχι του ανεξήγητου, they don't compute anyway, αλλά οι λογικές πύλες)

Πώς Θα Ευημερήσωμεν Ταχέως;

Φέτος το καλοκαίρι, μετά απο ένα δυσάρεστο γεγονός, πέσανε στα χέρια μου κάτι παλιά τεύχη απο τα "Τεχνικά Χρονικά". Ήταν μέσα σε κάτι ντουλάπια, για τα οποία είχα βρεί τόσες πολλές φορές το μπελά μου όταν ήμουν (πολύ) μικρός που αργότερα, είχα παραιτηθεί απο κάθε προσπάθεια να μάθω τι κρυβόταν εκεί μέσα.

Τελικά τα ντουλάπια, ήταν γεμάτα βιβλία. Κάποια λεξικά, κάποια μυθιστορήματα κάτι τεχνικά βιβλία και 19 τεύχη των "Τεχνικών Χρονικών" που καλύπτουν μια περίοδο ανάμεσα στο 1961 - 1963.

Τα "Τεχνικά Χρονικά" ήταν (και είναι) η επιστημονική έκδοση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) και έχουν κάποιο γενικό ενδιαφέρον γιατί συνήθως δημοσιεύονται εργασίες που έχουν να κάνουν με τον Ελληνικό χώρο. Σήμερα υπάρχουν κάποια τεύχη τους online, αλλά η ύλη τους πλέον είναι περιορισμένη κυρίως στις επιστημονικές εργασίες. Τα παλιά τεύχη (απ' όσο μπορώ να καταλάβω απο το δείγμα που έχω) είχαν και ενημερωτικό χαρακτήρα. Σε κάθε τεύχος υπήρχαν άρθρα όπως "Ελληνικά τεχνικά νέα", "Τεχνικά νέα του εξωτερικού", διαφημίσεις για διάφορα σχετικά προϊόντα αλλά και άρθρα με την άποψη κάποιων ανθρώπων για θέματα της επικαιρότητας. Ήταν δηλαδή ένα έντυπο με το οποίο μπορούσαν οι μηχανικοί και λοιποί επιστήμονες της εποχής να επικοινωνούν και να ενημερώνονται για θέματα της δουλειάς τους.

Δεν βρήκα ένα τεύχος που να ήταν βαρετό...Όλα τα άρθρα, τεχνικά και μή είχαν κάτι να πούν και αυτό που βρήκα πραγματικά εντυπωσιακό ήταν η ποικιλία της θεματολογίας. Υπολογισμοί κτηρίων, προγραμματισμός των ηλεκτρονικών αριθμομηχανών (!), εξώρυξη συράγγων, αιολική ενέργεια, βαριά βιομηχανία, ενεργειακά θέματα, διαστημικά θέματα (i) (σχετικότητα και μέτρηση του χρόνου, η επιστροφή των βλημάτων στην ατμόσφαιρα) , αποτυπώσεις ανασκαφών και παλαιών κτηρίων, θέματα πολεοδομίας και αποκέντρωσης (ειδικά για την Αθήνα....απο το 1961) αλλά και παρουσιάσεις νέων (για την εποχή) υπολογιστικών ή άλλων μεθόδων. Ένας εκπληκτικός θησαυρός...

Βέβαια οι εκπλήξεις, δεν σταμάτησαν στα τεχνικά άρθρα (δυστυχώς...κατα κάποιο τρόπο). Γιατί όπως είπαμε, υπήρχαν και άρθρα με "απόψεις" μεγάλων, σε ηλικία, ανθρώπων (απ' όσο μπορώ να καταλάβω τουλάχιστον) με πολλά χρόνια εμπειρίας στη δουλειά τους που εκείνη την εποχή, περιέγραφαν καταστάσεις, έγραφαν τις ανησυχίες τους και έκαναν τις εκτιμήσεις τους για πράγματα που ακόμα και 50 χρόνια μετά, εξακολουθούν να είναι επίκαιρα.

Ένα απο αυτά τα άρθρα είναι αυτό του κ. Κ. ΦΡ. Κρίσπη, μηχανολόγου ηλεκτρολόγου και τέως προέδρου του Τ.Ε.Ε.

Πρίν παραθέσω το άρθρο, θα ήθελα απλά να πώ οτι δεν γνωρίζω σε τι κατάσταση βρισκόταν η Ελλάδα του 1950-1960. Δεν ξέρω ποιός ήταν κυβέρνηση, ποιά ακριβώς ήταν τα πραγματικά προβλήματα και ποιά ήταν η οικονομική κατάσταση. Δεν ξέρω κάν, ποιός ήταν ο κ. Κρίσπης, οπότε ίσως (!ΙΣΩΣ!) κάποιος να βγεί και να αρχίσει να μου πετάει κακάσχημους σκελετούς απο τη ντουλάπα του...Γι' αυτό, δηλώνω απο τώρα την άγνοια μου.

Απο όσο μπορώ να κρίνω απο το άρθρο, ο κ. Κρίσπης δεν προσπαθεί να χαϊδέψει τα αυτιά κανενός (ειδικά όταν ο πρόλογος στο άρθρο του είναι αυτός που είναι...). Δεν φαίνεται να έχει κομματικά κίνητρα για αυτά που γράφει. Πιθανότατα είχε πρόσβαση στα πραγματικά δεδομένα της εποχής (ειδικά αμέσως μετά τον πόλεμο) και έχει δουλέψει με αυτά. Σε κάποιο σημείο, πέφτει στην παγίδα της έπαρσης....όμως όταν είσαι 60-65 χρονών, έχεις κάνει τόση δουλειά και τη βλέπεις να αγνοείται εντελώς για υποδεέστερες λύσεις που δεν έχουν σχέση με τη πραγματικότητα, ίσως η έπαρση να είναι το μοναδικό πράγμα που σου έχει απομείνει....Την ίδια στιγμή όμως, παραδέχεται οτι σε κάποιες εκτιμήσεις έπεσε έξω. Νομίζω οτι αυτό είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό.

Δεν ξέρω τι να πρωτοκρατήσω απο αυτό το άρθρο...Ίσως την ημερομηνία: Φεβρουάριος 1961...




Σημειώσεις: 
i. Aς μην ξεχνάμε οτι τότε στην Αμερική, εξελισσόταν γοργά το πρόγραμμα Apollo

Παιχνίδια Πολέμου...

Το Wolfram Alpha επέκτεινε πρόσφατα τις γνώσεις του με δεδομένα σχετικά με τις στρατιωτικές δυνάμεις των χωρών όλου του κόσμου.

Μάλιστα, το αναγγελτήριο άρθρο στο blog τους, μας δίνει μεταξύ άλλων δύο πληροφορίες:
  • Δεν υπάρχει τίποτα το Πρώην Γιουγκοσλαβικό στη Δημοκρατία της Μακεδονίας (άλλωστε το λέει και το CIA World Fact Book)
  • Η Ελλάδα είναι μέσα στις 5 πρώτες χώρες της συμμαχίας του ΝΑΤΟ σε αριθμό υποβρυχίων
Το δεύτερο δεν το ήξερα και ομολογώ ότι με ξάφνιασε. Όπως και να έχει, μπορείτε να ρωτήσετε το Wolfram Alpha για μια γενική άποψη των ενόπλων δυνάμεων όλου του κόσμου:


Ενώ λίγο πιο αναλυτικά δεδομένα μπορείτε να πάρετε, δίνοντας "Όνομα Χώρας" Armed Forces (χωρίς τα εισαγωγικά). Για παράδειγμα, στη περίπτωση της Ελλάδας:


Επίσης, ενδιαφέρον έχει και η δυνατότητα αντιπαραβολής των δυνάμεων δύο ή περισσότερων χωρών στην ίδια σελίδα.....Σαν να παίζετε Σούπερ Ατού ένα πράγμα (!):


Οι πηγές αυτών των συνοπτικών δεδομένων είναι πολλαπλές, όπως μπορείτε να δείτε πατώντας στο "Source Information" στο κάτω μέρος κάθε σελίδας αποτελεσμάτων του Wolfram Alpha.

Οι ελεύθερα γνωστές και προσβάσιμες απο όλους πήγες των διαθέσιμων στρατιωτικών δεδομένων
(Η εικόνα προέρχεται απο το Wolfram Alpha)


Αναλυτικές λίστες με τον πλήρη εξοπλισμό της κάθε χώρας δεν είναι (ακόμα) διαθέσιμες, αλλά με λίγο ψάξιμο απο 'δώ κι απο 'κεί, όλο και κάτι θα βρείτε στο internet, για να μην πώ σε κάποια έκδοση του Janes.

Μερικές ενδιαφέρουσες απαντήσεις που πήρα κάνοντας τυχαίες ερωτήσεις (ο γνωστός κίνδυνος :-) ), ήταν οι εξής:
  • Η Κίνα είναι ξεκάθαρα η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο με συνολικό προσωπικό περίπου 2 εκατομμύρια ανθρώπους. Και όταν τελειώσουν αυτοί, υπάρχουν άλλα 609 εκατομμύρια πιθανοί αντικαταστάτες.
  • Η Μάλτα έχει μόνο πολεμικό ναυτικό με 210 ανθρώπους προσωπικό αλλά δεν έχει πολεμικά πλοία (ή τουλάχιστον όχι στις κατηγορίες που απαριθμεί το Wolfram Alpha: Αεροπλανοφόρα, καταδρομικά, φρεγάτες, υποβρύχια). Οι ετήσιες στρατιωτικές δαπάνες της είναι $41.4 εκατομμύρια.
  • Η Τζαμάικα (δε λάντ οφ φούντ έντ γουότα), διαθέτει στο πολεμικό ναυτικό και την αεροπορία, 264 και 140 ανθρώπους αντίστοιχα...παρ' όλα αυτά δεν διαθέτει πολεμικά πλοία, αλλά ούτε και πολεμικά αεροπλάνα. Κατά τα άλλα διαθέτει ένα μικρό στρατό ξηράς (2500 άνθρωποι) με 16 οχήματα συνολικά και ξοδεύει $61.9 εκατομμύρια ετησίως σε στρατιωτικές δαπάνες.
  • Το Λουξεμβούργο, διαθέτει 932 ανθρώπους σε στρατό ξηράς, έχει 6 οχήματα πυροβολικού και ξοδεύει $329 εκατομμύρια το χρόνο σε στρατιωτικές δαπάνες.
Έτσι λοιπόν, οι τοποθεσίες των εγκαταστάσεων (τουλάχιστον οι επίγειες) είναι γνωστές, το έδαφος είναι γνωστό, ο εξοπλισμός και οι δυνατότητες του είναι απόλυτα γνωστά, οι παράμετροι του προσωπικού και ο αριθμός των εφέδρων είναι γνωστά και οι τακτικές είναι επίσης γνωστές...

Κόκκινες κλωστές δεμένες (*), στο PC σου τυλιγμένες...Δώς του κλώτσο(**) να γυρίσει, simulation να αρχίσει...

(*): Σαφής multithreaded αναφορα (!) :-D
(**): Το blog δεν φέρει καμία ευθήνη για τυχών ζημιές που μπορεί να προκληθούν στο PC σας.

Σαν Τους Λαούς Του Ινδοστάν...

Κάποια στιγμή τη προηγούμενη εβδομάδα, έγραφε ο κύριος (Mythbuster) Σαραντάκος σχετικά με την υποτιθέμενη δήλωση του κύριου Henry Kissinger περί υποταγής λαών "με επίτηδες διάβρωση των πολιτισμικών του ριζών" και άλλα τέτοια...κηπουρικά. Πιθανότατα να έχετε λάβει γνώση του θέματος απο διάφορα email που κυκλοφορούν και τώρα πια και video στο youtube (πρόοδος!).

Ο κύριος Κίσινγκερ δεν είναι κανένας άγιος. Και δεν γράφω αυτές τις γραμμές για αυτόν ούτε και για το απόφθεγμα που όπως φαίνεται ξεκίνησε ώς τρίχα και κατέληξε ώς τριχιά(*). Απλά, η παράφραση της δήλωσης εμπλέκει τον "λαό του Ινδοστάν" και μου θύμισε ένα σχετικό περιστατικό.

Πρίν απο 5-6 χρόνια έκανα πολύ καλή παρέα με κάτι Ινδούς. Πάνω-κάτω ξέραμε σχεδόν τα ίδια πράγματα για τις δύο χώρες. Εγώ ήξερα οτι πρωτεύουσα της Ινδίας είναι το Delhi άντε και δύο πράγματα για το Taj Mahal και τον Ghandi κι εκείνοι ξέρανε τα γνωστά για την αρχαία Ελλάδα και που και που μου λέγανε "...μη κοιτάς που η Ελλάδα είναι αναπτυγμένη χώρα" ("you probably don't have problems like this AA, Greece is a developed country").....Μια ευτυχισμένη παρέα! (**)

Μια μέρα, ένας απο αυτούς μου προωθεί ένα email το οποίο έχει τίτλο "Facts About India". Μου έκανε τόσο μεγάλη εντύπωση αυτό το email τότε που το κράτησα και για κάποιο λόγο το θυμήθηκα διαβάζοντας το άρθρο του κ. Σαραντάκου.

Το email είναι λίγο μεγάλο και ψάχνοντας απο 'δώ κι απο 'κεί το βρήκα και αλλού και μάλιστα ενημερωμένο!

Θα ήθελα να σημειώσω οτι μέσα στο κείμενο αναφέροντε πολλά πράγματα τα οποία είναι όντως επαληθεύσιμα (τουλάχιστον απο όσο μπορώ να καταλάβω). Ανάμεσα τους παρ' όλα αυτά αναφέροντε περίτεχνα και κάποιες ανακρίβειες. Και είναι ακριβώς αυτός ο τρόπος και οι συγκεκριμένες ανακρίβειες που θέλω να προβάλω με αυτό το post παρά την όποια Ινδική αλαζονεία συγκεκριμένα. Δεν έχω καμία αμφιβολία για την πρόοδο του Ινδικού πολιτισμού, τουλάχιστον απο όσο μπορώ να γνωρίζω απο τις διαθέσιμες πηγές.

Θα παραθέσω εδώ τα σημεία που μου έκαναν έντυπωση με κάποια σχόλια και σχετικά links

" Q. Who is the co-founder of Sun Microsystems? A. Vinod Khosla ..."
Το email ξεκινάει έτσι, με μια λίστα σημαντικών Ινδών με τη μορφή ερώτησης-απάντησης. Το κοινό που είχαν τα περισσότερα ονόματα απο όσο μπόρεσα να ψάξω ήταν οτι οι πατεράδες τους ήταν αξιωματικοί του στρατού. Αυτό έχει μια σημασία όσο αφορά το βιωτικό τους επίπεδο τις ευκαιρίες που είχαν και το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγάλωσαν. Άσχετα όμως με αυτό, τα "σημαντικά" ονόματα στις επιστήμες είναι πολλά και σχεδόν απο όλο το κόσμο. Αυτό που έχω καταλάβει είναι οτι όποιος συμμετέχει και έχει όρεξη για δουλειά έχει περισσότερες πιθανότητες να διακριθεί απο κάποιον αμμέτοχο ανεξάρτητα με τη καταγωγή του. Συνήθως βέβαια η διάκριση δεν είναι το ζητούμενο...

"Some of the following facts may be known to you. These facts were recently published in a German magazine, which deals with WORLD HISTORY FACTS ABOUT INDIA."
Νάτο και το Γερμανικό περιοδικό!!! Προφανώς λόγω κύρους...Σε ποιό περιοδικό και πόσο πρόσφατα είναι ασήμαντο...Αυτό που έχει σημασία είναι ο (ολίγον απλοϊκός και προβλέψιμος) τίτλος του άρθρου (!).

"4. According to the Forbes magazine, Sanskrit is the most suitable language for computer software."
Σας θυμίζει τίποτα αυτό;;;; Γιατί εμένα μου θύμισε ένα παλιότερο email που κυκλοφορούσε και ανέφερε σχεδόν το ίδιο πράγμα (μαζί με διάφορα άλλα) για τα Ελληνικά. Ολίγον ειρωνικά, η wikipedia αναφέρει για την αναπαράσταση των Σανσκριτικών χαρακτήρων:

"Since the late 18th century, Sanskrit has been transliterated using the Latin alphabet. The system most commonly used today is the IAST (International Alphabet of Sanskrit Transliteration), which has been the academic standard since 1888/1912. ASCII-based transliteration schemes have evolved due to difficulties representing Sanskrit characters in computer systems. "

Ύπάρχει δηλαδή δυσκολία στην αναπαράσταση των χαρακτήρων στο επίπεδο των σχετικών standards. Πώς λοιπόν θα μπορούσε μια τέτοια γλώσσα να είναι η "πιο κατάλληλη γλώσσα προγραμματισμού"; Στο κάτω κάτω, δεν υπάρχει κανένας λόγος για τις γλώσσες προγραμματισμού να μοιάζουν με τις φυσικές γλώσσες αφού καλύπτουν τελείως διαφορετικές ανάγκες. Παρόμοια προβλήματα με την αναπαράσταση των χαρακτήρων έχουν παιδέψει και την Ελληνική γλώσσα (στο παρελθόν) (***).

"6. Although western media portray modern images of India as poverty striken and underdeveloped through political corruption, India was once the richest empire on earth. "
Το ίδιο φυσικά ισχύει σχεδόν για όλο το κόσμο. Η ιστορία είναι γεμάτη απο "αυτοκρατορικούς κύκλους". Άνοδος, διαφθορά, πτώση, (κατάπτωση). Οι αυτοκρατορίες ξεπηδάνε στις κατάλληλες συνθήκες και περνάνε απο λαό σε λαό σαν τη παλίροια.

"8. The value of pi was first calculated by Budhayana, and he explained the concept of what is now known as the Pythagorean Theorem. British scholars have last year (1999) officially published that Budhayan’s works dates to the 6th Century which is long before the European mathematicians."
Μας βλέπω "στα μαχαίρια" με τους Ινδούς!!! (αστειεύομαι) Εδώ και πάλι επικαλούντε "άλλους" επιστήμονες (Βρετανούς) μάλλον λόγω κάποιου κύρους. Πώς λέμε, "το είπε και το internet" (!). Φυσικά δεν αμφισβητώ το έργο του Budhayana

9. Algebra, trigonometry and calculus came from India. Quadratic equations were by Sridharacharya in the 11th Century; the largest numbers the Greeks and the Romans used were 106 whereas Indians used numbers as big as 1053.
Τραγικό επιχείρημα...

10. According to the Gemmological Institute of America, up until 1896, India was the only source of diamonds to the world.
Αυτό το άφησα γιατί έχει γούστο να σπάς το κεφάλι σου να βρείς τη βαρύτητα της δήλωσης αλλά και το πώς ταιριάζει αυτό το επιχείρημα με τα υπόλοιπα...

11. USA based IEEE has proved what has been a century-old suspicion amongst academics that the pioneer of wireless communication was Professor Jagdeesh Bose and not Marconi.
Θα τρίζουν τα κόκκαλα του έρημου του Tesla (τουλάχιστον στο άκουσμα του ονόματος του Marconi με τον οποίο είχαν μακροχρόνιες διαμάχες για αυτό το θέμα!)... Έχουμε κι "εμείς" κάτι αντίστοιχο με το θέμα Καραθεοδωρή - Einstein. Εδώ βέβαια, άλλος ένας μεγάλος οργανισμός με κύρος, καλείται εδώ να διαλευκάνει την αλήθεια (!) Και πάλι θα ήθελα να σημειώσω οτι δεν έχω καμία αμφιβολία για το έργο του κ. Jagadish Chandra Bose.

15. When many cultures in the world were only nomadic forest dwellers over 5000 years ago, Indians established Harappan culture in Sindhu Valley (Indus Valley Civilisation).
Αυτό το αφήνω χωρίς σχόλιο. Είναι πλέον all time classic...



At this juncture I would also like to remind you of the fact that there are 1 billion people inhabiting the country and even if 5 % of the people are rich then that segment alone is greater than the total population of many countries in Europe including the Great Britain. This is when you sadly realise that common sense is not so Common these days.
Όντως, η Κοινή Λογική είναι δυσεύρετη.

Κρίμα δεν είναι να "παραμυθιαζόμαστε" έτσι; Στατιστικά, όλες οι χώρες έχουν κάποιες πιθανότητες να παράγουν ανθρώπους με τις κατάλληλες ιδιαιτερότητες και αυτοί οι άνθρωποι έχουν κάποιες άλλες πιθανότητες να αναγνωριστούν (μέσα απο κάποια σύνορα ή έξω απο αυτά). Με το να λέμε "Έλληνας είναι ο τάδε επιστήμονας που ανακάλυψε τη τάδε μεγάλη ανακάλυψη blah blah blah" είναι περισσότερο σαν να λέμε..."Ρε τον......άτιμο! Αυτός μας ξέφυγε!" παρά "πέτυχε επειδή ήταν Έλληνας" (!).

Και όσο αφορά τους μυθοπλάστες: Ρε παιδιά, αφού έχετε το σαράκι (ενδιαφέρον) και σας αρέσει το ψάξιμο και η έρευνα, γιατί δεν σπάτε το κεφάλι σας με κάποια ουσιαστικά προβλήματα και κάθεστε και "πλέκετε κουρελούδες";


(*) Η τριχιά (ή τροιχιά) είναι ένα ανθεκτικό χοντρό σχοινί

(**) Στη πορεία ανακάλυψα πολλά πράγματα για την Ινδία και ελπίζω και αυτοί να βρήκαν κάτι ενδιαφέρον στις απαντήσεις που τους έδωσα για την Ελλάδα, σύμφωνα με τις γνώσεις μου και αυτά που έχω ζήσει. Θα ήθελα να πάω κάποια στιγμή στην Ινδία.

(***) Όσοι πετάγεστε το βράδυ με εφιάλτες ουρλιάζοντας "ΚΩΔΙΚΟΣΕΛΙΔΑ!!!!" και ψελίζοντας αριθμούς όπως 437, 737, 851 και ηρεμείτε μόνο όταν ακούτε utf-8...κάτι θα έχετε καταλάβει.
Έχω απο εχθές που ξεκίνησε τη λειτουργία του το Wolfram Alpha που έχω πειραματιστεί με διάφορες "αναζητήσεις" και το βρίσκω εκτός απο χρήσιμο για κάποια πράγματα και αρκετά διασκεδαστικό.

(Η απάντηση στο νόημα της ζωής είναι φυσικά 42.
Πολύ μου άρεσε που έχει συμπεριληφθεί στο Wolfram Alpha.
Αγαπημένος Douglas Adams)


Τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι δύο:
  1. Όλες οι πληροφορίες αντλούνται απο μια βάση δεδομένων (ίσως και περισσότερες) η οποία έχει δημιουργηθεί και συντηρείτε απο τη Wolfram
  2. Προσφέρεται η δυνατότητα υπολογισμών επάνω στα δεδομένα των αναζητήσεων
Όσο αφορά το πρώτο, κατά τη δική μου (όχι απαραίτητα σωστή) γνώμη είναι δίκοπο μαχαίρι.
Απο τη μια πλευρά περιμένει κανείς οτι ακριβώς επειδή επενδύεται χρόνος και χρήμα στη δημιουργία της βάσης δεν θα υπάρχουν ανακρίβειες. Απο την άλλη όμως όλη αυτή η διαδικασία της συντήρησης της βάσης ακούγεται αρκετά ακριβή όπως και το δεύτερο χαρακτηρστικό του που είναι πολύ ελκυστικό αλλά όπως φαίνεται χρειάζεται λίγη δουλειά ακόμα.

Να εδώ μερικά παραδείγματα που έχω δοκιμάσει με μερικές παρατηρήσεις:

Δίνετε Sun, Moon, Earth ή οποιοδήποτε άστρο ή σχηματισμό (π.χ Polaris, Aldebaran, ή Orion), ή όνομα τεχνητού δορυφόρου (π.χ ISS)
Λαμβάνετε μια σειρά απο χρήσιμες πληροφορίες αν θέλετε να εντοπίσετε αυτά τα αντικείμενα στον ουρανό για να τα παρατηρήσετε. Δίνοντε η ώρα ανατολής και δύσης του συγκεκριμένου σώματος, η θέση του στον ουρανό κλπ. Η θέση του παρατηρητή λαμβάνεται αυτόματα απο τη διεύθηνση IP σας.
Τις ίδιες πληροφορίες θα μπορούσατε να πάρετε απο διάφορα άλλα websites (όπως για παράδειγμα το Heavens Above ή το Orbital Elements της NASA). Αυτό που κάνει τη διαφορά όμως στη περίπτωση του Wolfram Alpha είναι η ευκολία και η αλληλεπίδραση. Εκεί που στο Heavens Above πρέπει να κάνεις τουλάχιστον 5 κλίκ για να πάρεις τις πληροφορίες που θές, στο Wolfram Alpha τις έχεις όλες μπροστά σου απλά πληκτρολογόντας μια φράση.

Η θέση του παρατηρητή φυσικά παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτά τα δεδομένα. Προφανές παράδειγμα η ανατολή του Ήλιου απο την Ελλάδα και (δύο περίπου ώρες αργότερα) απο την Αγγλία ή το γεγονός οτι το άστρο Polaris δεν είναι σε καμία περίπτωση ορατό απο το Νότιο ημισφαίριο.

Έτσι μπορείτε πολύ απλά να κάνετε τα εξής (πατήστε στα links για να δείτε το αποτέλεσμα):
και
και να συγκρίνετε για παράδειγμα το πόσο ψηλά φτάνει ο ήλιος στον ουρανό στις δύο τοποθεσίες.

Ακόμα πιο χρήσιμο είναι το:
ή

Το οποίο επιστρέφει πληροφορίες για τη τροχιά του ISS (η οποιουδήποτε άλλου ουράνιου σώματος) αλλά και για το πότε θα περάσει απο κάποιο σημείο του ορίζοντα ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός ανάλογα με τη τοποθεσία του παρατηρητή για να ξέρετε προς τα πού να κοιτάξετε στον ουρανό για να τον δείτε. (Καλό θα είναι να είσαστε κάπου σκοτεινά και...χωρίς σύννεφα :-( Απο το Plymouth τον έχω διακρίνει δύο φορές).

Πιστεύω πως μια καλή προσθήκη σε αυτά τα δεδομένα θα ήταν και τα αντίποδα σημεία, δηλαδή δύο εκ διαμέτρου αντίθετες τοποθεσίες.

'Ενας απλοϊκός τρόπος για να βρεί κανείς τα αντίποδα σημεία επάνω στην επιφάνεια ενός πλανήτη είναι να προσθέσει 180 μοίρες στο γεωγραφικό μήκος και να πάρει το αρνητικό του γεωγραφικού πλάτους μιας τοποθεσίας. Η κάθε πράξη ξεχωριστά μπορεί να γίνει αυτή τη στιγμή στο Wolfram Alpha ώς εξής, παίρνοντας ώς αρχική τοποθεσία το Plymouth:

(Plymouth longitude+180)
και
-(Plymouth latitude)

Όμως οτι κι αν προσπάθησα, ήταν αδύνατον να συνδιάσω αυτούς τους δύο αριθμούς σε μια γεωγραφική θέση. Δοκίμασα μετατροπή σε decimal, to location, δοκίμασα να βάλω South και East αντίστοιχα....Δεν δούλεψε τίποτα. Παρ' όλα αυτά, μπορείτε να πάρετε μεμονωμένα τους αριθμούς και να δώσετε:
(Εδώ δεν φαίνεται αρνητικό το πλάτος αλλά έχω βάλει S[outh] οπότε μιλάμε για το Νότιο Ημισφαίριο. Ο προσανατολισμός στο γεωγραφικό μήκος δεν έχει σημασία σε αυτή τη περίπτωση, ή δεξιόστροφα ή αριστερόστροφα, πάλι στο ίδιο σημέιο θα καταφτάσουμε προσθέτοντας 180 μοίρες)

Οπότε και βλέπετε που περίπου αντιστοιχεί αυτό το σημείο (υποθέτοντας οτι η γή είναι μια σφαίρα)


Δίνετε distance [οποιοδήποτε σημείο επάνω στη Γή] to [οποιοδήποτε σημείο επάνω στη Γή]

Για παράδεγιμα, δίνοντας:
ή
ή
distance earth to moon
ή ακόμα καλύτερα
distance earth to moon in kilometers
ή
distance earth to moon in miles

Δυστυχώς σε αυτή τη περίπτωση το Computational κομμάτι δεν δουλεύει όπως θα περίμενε κανείς :-(.

Δηλαδή αν δοκιμάσετε να δείτε πόσες φορές θα πρέπει να κάνετε την απόσταση Αθήνα-Θεσσαλονίκη για να φτάσετε στο Φεγγάρι, πρός το παρόν, δεν θα πάρετε το αναμενόμενο ή τουλάχιστον εγώ δεν το κατάφερα. Η αναζήτηση έχει ώς εξής:

(distance earth to moon)/(distance athens to thessaloniki)

Εδώ θα μπορούσε κάποιος να μου πεί οτι δεν έχω τις σωστές μονάδες και γι' αυτό δεν παίρνω το σωστό αποτέλεσμα. Δυστυχώς όμως, ούτε και το παρακάτω δίνει τα αναμενόμενα :-(

(distance earth to moon in miles)/(distance athens to thessaloniki in miles)

Παρ' όλο τώρα που αυτοί οι υπολογισμοί ΔΕΝ λειτουργούν, αυτό που λειτούργησε και με άφησε πραγματικά άφωνο ήταν το εξής:


...Δηλαδή ο λόγος των τιμών των μετοχών κάθε εταιρίας...και με ιστορικά δεδομένα κιόλας!

Πράξεις ανάμεσα σε διάφορους δείκτες:
Περίπου όπως στο τελευταίο παράδειγμα παραπάνω μπορείτε να δημιουργήσετε διάφορους δείκτες απο τα ήδη υπάρχοντα δεδομένα. Για παράδειγμα:

(Greece Population) / (Malta Population)
ή
(Greece GDP) / (Malta GDP)
ή
(Greece Area)/(Malta Area)
ή (το εξής το οποίο για κάποιο λόγο δουλεύει, ενώ δεν δουλεύει το παραπάνω με την απόσταση!)
(Moon surface area)/(Luxembourg area)

Μπορείτε να δημιουργήσετε και πιο σύνθετες "αναζητήσεις" με αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία για κάθε χώρα όπως inflation rate, unemployment rate, κλπ. Τις ίδιες πληροφορίες θα μπορούσατε να πάρετε απο το CIA World Factbook φυσικά αλλά όχι με την ίδια ευκολία και τους υπολογισμούς.

Μαθηματικοί υπολογισμοί:
Κατα κάποιο τρόπο, εννοείται οτι το Wolfram Alpha θα χειρίζεται εύκολα μαθηματικούς υπολογισμούς αλλά παραθέτω εδώ κάποια γενικά παραδείγματα που δείχνουν ίσως οτι αυτό το Computational στον τίτλο θέλει λίγο δουλειά ακόμα:

Κάτι απλοϊκό, λύσε την εξίσωση x^2+5*x+2 ώς πρός χ:

solve(x^2+5*x+2,x)

Παρ' όλα αυτά, το Wolfram Alpha έδωσε timeout όταν του έδωσα να λύσει το:
(1/s1*sqrt(2*pi))*e^((-(x-m1)^2)/(2*s1^2))=(1/s2*sqrt(2*pi))*e^((-(x-m2)^2)/(2*s2^2))
(ώς πρός χ. Δηλαδή να βρεί το κοινό σημείο δύο κανονικών κατανομών με διαφορετικούς μέσους όρους και διασπορές που ίσως και να επικαλύπτοντε (Το Mathcad δεν έχει κανένα πρόβλημα με τη παραπάνω παράσταση))

Μαζί φυσικά δουλεύουν και σχεδόν όλες οι λειτουργίες του Mathcad (Τουλάχιστον με απλές παράστασεις και για τα simplify, solve, differentiate, integrate, plot που δοκίμασα εν συντομία).
Παρόμοια αποτελέσματα μπορούσατε φυσικά να έχετε και με κάτι σαν το YACAS ή άλλα παρόμοια (και δωρεάν) προγράμματα αλλά εδώ υπερέχει ο αβίαστος (σχεδόν) συνδιασμός υπολογισμών και δεδομένων.


Σαν ιδέα είναι πολύ καλή και πιστεύω οτι στο μέλλον θα δώσει ακόμα μεγαλύτερη ώθηση και στις διάφορες υπηρεσίες που επεξεργάζοντε feeds όπως για παράδειγμα το Yahoo Pipes ή ακόμα καλύτερα, για το Wolfram Alpha, το Dapper αφού θα μπορεί κανείς να κάνει πιο περίπλοκους υπολογισμούς και να τους συμπεριλάβει σε ένα feed.

Ελπίζω σύντομα, όλες αυτές οι πληροφορίες που έρχοντε απο το Wolfram Alpha να μπορούν να πακεταριστούν και σε άλλες μορφές (JSON, XML) χωρίς να πρέπει να καταφεύγουμε σε διάφορα τεχνάσματα αλλά και για το Wolfram Alpha το ίδιο να μπορούμε να βλέπουμε της πληροφορίες που επιστρέφει οποιοδήποτε query σαν ένα object για να είναι δυνατές οι εκφράσεις του στύλ: (Greece).population ή (Greece.location.longitude)

*: Η επιλογή τοποθεσιών ή χωρών στο παραπάνω άρθρο είναι εντελώς τυχαία.

Στα Όρια Της Ξενιτιάς...

Όπως ίσως καταλάβατε, το blog παρέμεινε «Παραμελημένο λόγο διακοπών». Ο ένας μήνας –περίπου- παραμονής στην Ελλάδα σήμαινε αρκετό χρόνο για βόλτες, φωτογραφίες –μικρά αναμνηστικά καθημερινότητας που κατα ένα περίεργο τρόπο περνάει απαρατήρητη-, σημειώσεις, βιβλία –που κούρνιαζαν καιρό τώρα, υπομονετικά, στο ράφι-, ύπνο –είδα όλα τα όνειρα που ανέβαλα όλο αυτό το καιρό λόγο δουλειάς-, φαϊ –έφαγα όλα τα φαγητά......τελεία, δε νοιώθω ιδιαίτερα υπερήφανος γι’ αυτό, λίγο φουσκωμένος μόνο- και Θάλασσα.....όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά...Προέχει η ασφάλεια.

Φωτογραφικά και συγγραφικά ντοκουμέντα θα ακολουθήσουν σύντομα. Πρός το παρόν όμως, ακολουθεί ένα κείμενο που παρά τη μικρή του έκταση γράφτηκε με κόπο απο το καναπέ, στο λεωφορείο, στο αεροδρόμιο και στο αεροπλάνο και το οποίο ξεχάστηκε αβίαστα μόλις πατήσαμε στο Ελ. Βενιζέλ και το ευλογημένο καλοκαίρι των 38 βαθμών.


Ένα ενδιαφέρον νοητικό πείραμα κινηματικής φυσικής ξεκινάει κάπως έτσι "Έστω οτι υπάρχει ένα πηγάδι / τούνελ που διαπερνά τη γή απο άκρο σε άκρο περνόντας απο το κέντρο της...".

Σε αυτό το post κάνω τα στραβά μάτια στους προφανείς λόγους γιατί κάτι τέτοιο είναι ακατόρθωτο -προς το παρόν (*)- και ρωτάω πολύ απλά "Που τελικά θα βγώ στην άλλη μεριά της Γής αν αρχήσω να σκάβω στον κήπο μου;". Διαλέξτε ένα καλό σημείο και αναρρωτηθείτε μαζί μου!

Το πείραμα, καταλήγει ρωτόντας "Τι κίνηση θα εκτελέσει ένα σώμα αν το ρίξουμε μέσα σε αυτό το πηγάδι;". Η απάντηση...φυσικά... είναι "Ταλάντωση". Υποθέτοντας οτι η Γή είναι μια απλή σφαίρα την οποία διαπερνά απο ένα σημείο στο ακριβώς απέναντι του ένα πηγάδι τότε πετώντας μέσα ένα αντικείμενο, αυτό θα εκτελέσει ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση μέχρι το κέντρο της Γής (λόγο της βαρύτητας που θεωρείται οτι δρά πρός το κέντρο της σφαίρας) και μετά ομαλά επιβραδυνόμενη κίνηση μέχρι την επιφάνεια στο άλλο άκρο της απο όπου και κάποιος θα μπορούσε απλά να το αρπάξει τη στιγμή που η ταχύτητα του θα μηδενιζόταν. Αν υποτεθεί ακόμα οτι αυτό το τούνελ είναι κενό αέρος (και άρα δεν υπάρχουν τριβές), αυτό το σώμα θα συνεχίσει να ταλαντώνεται ανάμεσα σε αυτές τις δύο θέσεις για πάντα!

Η πλήρης ανάλυση δείχνει οτι το ταξίδι απο το ένα άκρο της Γής στο άλλο θα διαρκούσε περίπου 42 λεπτά (!) ενώ η μέγιστη ταχύτητα θα ήταν περίπου 28 χιλιάδες χιλιόμετρα ανα ώρα (Σχεδόν 23 φορές τη ταχύτητα του ήχου δηλαδή !!!).

Όλα ωραία και καλά ώς εδώ αλλά τι βρίσκεται ακριβώς στην άλλη μεριά της Γής απο μια οποιαδήποτε θέση?

Η απάντηση κρύβεται στα “Αντίποδα” Σημεία. Αυτά είναι τα εκ διαμέτρου αντίθετα σημεία επάνω στην υδρόγειο σφαίρα τα οποία και απέχουν τη μεγαλύτερη απόσταση που θα μπορούσε να μετρηθεί ποτέ ανάμεσα σε δύο σημεία επάνω στην επιφάνεια της Γής.

Για να βρείτε που ακριβώς είναι το σημείο στο οποίο πρέπει να σταθείτε για να καυχιέστε οτι φτάσατε «Στην άλλη άκρη της Γής» μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το applet “Antipode Map” της Solution Realm Software. Όπως φαίνεται στο παρακάτω screenshot, αλλά όπως μπορείτε να διαπιστώσετε και μόνοι σας ακολουθόντας το link, όλη η επιφάνεια της Ελλάδας αντιστοιχεί κάπου στη μέση του πουθενά του Ειρηνικού Ωκεανού!

(Antipode Map, Η επιφάνεια της Ελλάδας αντιστοιχεί κάπου στον Ειρηνικό Ωκεανό....το οποίο μας δίνει μια πληροφορία για το μέγεθος....του Ειρηνικού)


Θεωρητικά λοιπόν, υπάρχει ένα όριο στη ξενιτιά ή τέλος πάντων, τό πόσο μακριά μπορεί κάποιος να βρεθεί απο το σπίτι του. Αυτό το όριο είναι η απόσταση ανάμεσα στα Αντίποδα σημεία που για το πλανήτη Γή είναι περίπου 20000 χιλιόμετρα.

Ένα βήμα πρός οποιαδήποτε κατεύθηνση απο αυτό το πουθενά του Ειρηνικού θα είναι πάντα ένα βήμα πιο κοντά στο σπίτι.




(*)
Η βαθύτερη ανθρωπογεννής τρύπα που έχει σκαφτεί μέχρι σήμερα έχει βάθος περίπου 12 χιλιάδες μέτρα. Ονομάζεται η τρύπα του Kola και ήταν μέρος ενός επιστημονικού προγράμματος της -κάποτε- Σοβιετικής Ένωσης. Η διάτρηση διήρκεσε απο το 1970 μέχρι το 1989 οπότε και διεκόπει το πρόγραμμα λόγο απροσδόκητων θερμοκρασιών.
Το πείραμα είχε θέσει ώς απόλυτο στόχο το βάθος των 15 χιλιομέτρων όπου και αναμενόταν η οριακή για τη λειτουργία του τρυπανιού θερμοκρασία των 300 βαθμών της κλίμακας Celsius. Σε αυτό το επίπεδο το τρυπάνι θα είχε διανύσει τη μισή απόσταση απο το υπολογισμένο πάχος του μανδύα της Γής που είναι περίπου 30 χιλιόμετρα.

Παρ' όλα αυτά, είμαι σίγουρος οτι όταν "το αποφασίσουμε" ένα διαμπερές πηγάδι θα είναι απλά θέμα χρόνου.

Απο Τη Γή Στη Σελήνη Με...Ασανσέρ!


Πρίν απο...πολλά χρόνια, θυμάμαι να διάβαζω ένα άρθρο του Θανάση Βέμπου στο περιοδικό Πτήση και διάστημα (τώρα και ισορροπία δυνάμεων!) για τους Διαστημικούς Ανελκυστήρες (Space Elevators). Ήταν ένα απο αυτά τα οραματικά άρθρα, γεμάτο καλλιτεχνικές αποδόσεις κάτι περίεργων συσκευών που υποτίθεται οτι θα λειτουργούσαν όπως ακριβώς οι κοινοί ανελκυστήρες μόνο που αντί για το ρετιρέ θα έβγαζαν στο διάστημα!

Όταν λέμε διάστημα, εννoούμε ένα ύψος περίπου 35-36 χιλιάδες μέτρα απο τη Γή και όταν λέμε ανελκυστήρας εννoούμε...ακριβώς αυτό! Μια, τουλάχιστον εντυπωσιακή, εγκατάσταση με 36 χιλιάδες μέτρα "καλώδιο" απο ένα σταθερό σημείο στη Γή μέχρι ένα σταθερό σημείο στον...ουρανό. Και επειδή ο ουρανός δεν έχει ένα βολικό σταθερό σημείο τοποθετούμε μια κατάλληλη ιπτάμενη εγκατάσταση που μοιάζει ούτε λίγο ούτε πολύ με ένα "κοινό" -αλλά λίγο πιο βαρύ- δορυφόρο.

Η τροχιά στην οποία κινείται αυτός ο δορυφόρος ονομάζεται Γεωστατική και είναι το κατάλληλο συστατικό που κάνει αυτό το σημείο στον ουρανό σταθερό ώς πρός ένα αντίστοιχο σημείο στη Γή. Ουσιαστικά, ο δορυφόρος κινείται με ταχύτητα ίση με την αντίστοιχη ταχύτητα που περιστρέφεται η Γή. Έτσι, για ένα παρατηρητή στη Γή, ο δορυφόρος αυτός παραμένει στην ίδια θέση στον ουρανό όπως ακριβώς και οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι* που συνδέουν αποτελεσματικά γεωγραφικά μακρινές τοποθεσίες. Επάνω σε αυτό το καλώδιο, θα ανεβοκατεβαίνει ένα φορείο που θα μεταφέρει ανθρώπους, δορυφόρους, διαστημικά τηλεσκόπια και κάθε λογής φορτία σε τροχιά!

Αν η ιδέα σας φαίνεται παρανοϊκή τότε αναλογιστείτε οτι για να στείλουμε σήμερα ένα φορτίο σε τροχιά χρησιμοποιούμε μια σειρά απο άλλες παρανοϊκές ιδέες (αναλώσιμους πυραύλους στερεών καυσίμων, πανάκριβες και πολύπλοκες εγκαταστάσεις και εξοπλισμό, ένα τρελό κύριο ο οποίος μετράει ανάποδα στην εκτόξευση,κλπ) των οποίων το κόστος κυμαίνεται πολύ λογικά ανάμεσα $4000 μέχρι $40000 ΑΝΑ ΚΙΛΟ!

Πράγμα που σημαίνει οτι το τηλεσκόπιο Hubble που ζυγίζει περίπου 11 τόνους και περνάει πάνω απο τα κεφάλια μας κάθε μιάμιση ώρα θα στοίχιζε $242000000 με το μέσο κόστος των $22000 **.

Σε αυτή τη περίπτωση τα μηδενικά έχουν το πρώτο λόγο και η μείωση του κόστους που υπόσχοντε να προσφέρουν οι διαστημικοί ανελκυστήρες όταν θα λειτουργήσουν είναι φαινομενική. Συγκεκριμένα, εκτιμάται οτι το αντίστοιχο κόστος θα πέσει στα μόλις $220 / kg (!!!)

Τα διάβαζα όλα αυτά και μου φαίνονταν τόσο μακριά και υποθετικά όσο και τα 9000 χιλιόμετρα περίπου που χωρίζουν τα εργαστήρια της NASA απο τη Χαλκίδα. Τότε φυσικά δεν είχα συνειδητοποιήσει οτι η μετάβαση απο το όνειρο ή την ιδέα στη πραγματικότητα είναι απλά θέμα χρόνου.

Και απο τότε έχει κυλήσει αρκετός χρόνος ώστε να υπάρχει σήμερα για τους Διαστημικούς Ανελκυστήρες ένα αρκετά μεγάλο κόματι δημοσιευμένης ακαδημαϊκής έρευνας, ειδικά συνέδρια για το θέμα αλλά και σχετικοί διαγωνισμοί με σημαντικά χρηματικά έπαθλα που έχουν υποκινήσει ώς ένα βαθμό τη σχετική έρευνα.

Σε αυτούς τους πολύ ενδιαφέροντες διαγωνισμούς οι συμμετέχοντες καλούντε να επιδείξουν λειτουργικά μοντέλα των ιδεών τους τα οποία θα πρέπει να ανέβουν και να κατέβουν ένα καλώδιο μήκους (πρός το παρόν) 1000 μέτρων με συγκεκριμένη ταχύτητα. Το καλώδιο συγκρατείται απο ένα αερόστατο ή απο ένα ελικόπτερο και το επίπεδο δυσκολίας ανεβαίνει κάθε χρόνο!

Περισσότερες πληροφορίες για οτιδήποτε σχετικό με αυτές τις διατάξεις που απ' οτι φαίνεται ίσως άρχησουν να λειτουργούν πιο γρήγορα απο ότι φανταζόμαστε μπορείτε να βρείτε στο πολύ καλό Space Elevator Reference website αλλά και στο Space Elevator Blog το οποίο μάλιστα αυτό το καιρό παρέχει πλήρη κάλυψη του σχετικού συνεδρίου 2008 Space Elevator Conference!

Κλείνοντας παραθέτω ένα video με τον ανελκυστήρα του USST (University Of Sascatcewan...ινδιάνικο όνομα) σε λειτουργία απο το διαγωνισμό του 2006 που νομίζω οτι δείχνει με το καλύτερο τρόπο πώς θα μοιάζει (σε μικρογραφία τουλάχιστον) ο Διαστημικός Ανελκυστήρας του μέλλοντος!





* Οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι σε γεωστατική τροχιά έγιναν ευρέως γνωστοί χάρη σε ένα κύριο με το όνομα Arthur Clark, ο οποίος δυστυχώς μας άφησε πρόσφατα. Το 1945 έγραψε ένα άρθρο που εξηγούσε τη βασική αρχή λειτουργίας τους σε μια εποχή που το κοντινότερο πράγμα σε πύραυλο που μπορούσε να φανταστεί κανείς ήταν οι βόμβες V1 που έπεφταν στο Λονδίνο κατα τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Ο ίδιος κύριος δε, είχε κάνει επίσης και την ιδέα του Διαστημικού Ανελκυστήρα γνωστή στο ευρύ κοινό μέσω ενός βιβλίου που έγραψε το 1979...δέκα χρόνια μετά τα πρώτα βήματα του ανθρώπου στο φεγγάρι.

**Είναι πολύ πιθανό εδώ να υποεκτιμώ το κόστος καθώς το Hubble τέθηκε σε τροχιά απο επανδρωμένη αποστολή με το διαστημικό λεοφωρείο αλλά είναι ένα παράδειγμα με ρεαλιστικά στοιχεία. Παρεπιπτόντως το συνολικό κόστος του Hubble ήταν περίπου $1500000000 (Αυτό διαβάζεται ώς δισεκατομμύρια δολάρια)

*** H φωτογραφία που απεικονίζεται στην αρχή του παρόντος άρθρου προέρχεται απο το Impact Lab
top