Χωρίς Λόγια: Ο Στόχος!

Θυμάστε τα μπουκαλάκια με τα μάλινα σκουφάκια που με είχαν αφήσει άφωνο με την εμφάνιση τους στο supermarket πριν απο λίγο καιρό;

Το επιχειρηματικό δαιμόνιο με χτύπησε και πάλι με το εικονιζόμενο προϊόν που είναι ούτε λίγο ούτε πολύ ένα εκπαιδευτικό εργαλείο για την εκμάθηση της χρήσης της τουαλέτας σε μικρές -κυρίως- ηλικίες!




Σε αντίθεση με τα μπουκαλάκια που ανέφερα προηγουμένως όμως αυτό το προϊόν χρήζει κάποιας επεξήγησης... (Πιθανότατα νομίζετε κι εσείς οτι πρόκειται για κάποιο παιχνίδι)

Η βασική χρήση του όπως μας πληροφορεί το οπισθόφυλλο της συσκευασίας είναι:

"By giving children a point of focus, 'Max' aims to help avoid those little spills by encouraging children of all ages to go-on-target. Created for both boys and girls, 'Max' aims to help promote greater hygiene standards in the bathroom"

Συνδιάζει δηλαδή το κατούρημα με το παιχνίδι κάτι που είμαι σίγουρος οτι σαν παιδιά το είχαμε σκεφτεί έτσι κι αλλιώς ακόμα και χωρίς το συγκεκριμένο προϊόν αξίας £6.5 λιρών (περίπου €9.5...είναι υψηλό το κόστος της εκπαίδευσης!).

Ανάμεσα στα ευνόητα ευεργετήματα, ότι δηλαδή βοηθάνε το παιδί στο μεταβατικό στάδιο απο τις πάνες στα εσώρουχα και τους γονείς που στην μετά-μπαλακίων χρυσή εποχή δεν θα χρειάζεται να αλλάζουν πάνες ξανά στα μικρά τους, κάνουν καλό και στο περιβάλλον!!!

Κατά τους κατασκευαστές πάντα, όσο πιο γρήγορα περνάνε τα παιδιά αυτό το μεταβατικό στάδιο, τόσο πιο λίγες συνθετικές (και συνήθως δύσκολα αποδομήσιμες) πάνες θα καταλήγουν στα σκουπίδια και τις χωματερές! Επίσης να συμπληρώσω ένα άλλο μοδάτο επιχείρημα, το οτι λιγότερα σκουπίδια σημαίνει μικρότερη κυκλοφορία απορριματοφόρων (!) άρα και λιγότερες εκπομπές καυσαερίων(!!!). Το πλαστικό περίβλημα βέβαια είναι πλήρως ανακυκλώσιμο όπως και το υλικό του προϊόντος αλλά για τους ρίππους του εργοστασίου που το κατασκεύασε και των φορτηγών που το μετέφεραν σε μεγάλες ποσότητες ούτε κουβέντα!

Να δούμε τι άλλο εκπληκτικό θα κάνει την εμφάνιση του στα ράφια των supermarket...

"Μαμά, Ποιός Φτιάχνει Τα Πράγματα;"

Όπως θα έχετε καταλάβει απο τα τελευταία 4.5 δισεκατομμύρια χρόνια (περίπου), ως ανθρώπινα όντα βρίσκομαστε ένθετοι σε ένα φαινομενικά πολύπλοκο σύστημα που αποκαλούμε φυσικό περιβάλλον. Όπως δείχνουν τα πράγματα όμως, δεν έχουμε συνειδητοποιήσει την ακριβή θέση μας μέσα σε αυτό. Τώρα τελευταία και λόγο μόδας και οικονομικού οφέλους περισσότερο φαίνεται πως γίνοντε κάποιες συνειδητές κινήσεις αλλά στο μεταξύ η "αδράνεια" που έχει αποκτήσει όλο αυτό το σύστημα που υποστηρίζει το συγκεκριμένο τρόπο ζωής μας σημαίνει οτι οι θετικές επιπτώσεις αυτών των αλλαγών θα αρχήσουν να φαίνονται μέτα απο κάποια χρόνια.

Η αναλυτική παρουσίαση αυτού του συστήματος που υποστηρίζει τον σύγχρονο τρόπο ζωής είναι το αντικείμενο της ταινίας μικρού μήκους "The Story Of Stuff" της Annie Leonard.

Η Annie Leonard, σύμφωνα με τη βιογραφία της απο το σχετικό website, είναι ειδική σε θέματα περιβαλοντολογικής υγείας και "Αειφόρου Ανάπτυξης" (αυτή είναι η Ελληνική απόδοση του όρου "Sustainable Development"). Τα τελευταία 20 χρόνια, το αντικείμενο της δουλειάς της την έχει φέρει αντιμέτωπη με το τρόπο που διαχειρίζοντε το άμεσο περιβάλλον τους μεγάλες βιομηχανίες αλλά και χώροι διαχείρησης αποβλήτων κάθε είδους.

Προσωπικά νομίζω οτι αυτή η εμπειρία της φαίνεται μέσα στη ταινία τόσο στη δομή της όσο και στα στοιχεία που την τεκμηριώνουν και θα σας συνιστούσα ανεπιφύλακτα να ρίξετε μια ματιά στο στο σχετικό website.

Παρ' όλο που το έργο της εστιάζεται περισσότερο στην Αμερικανική κοινωνία λόγο του μεγέθους της, τα στοιχεία και ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζοντε βοηθούν στο να συνειδητοποιήσουμε καλύτερα τη θέση μας αλλά και τη τρέχουσα κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο πλανήτης.

To video που ακολουθεί είναι ένα μικρό κομάτι απο τη ταινία που μπορείτε να βρείτε στο website του Story Of Stuff

Το Κουτί Με Τις Τρελές - Επεισόδιο 3ον

Καλώς ήρθατε στο τρίτο κείμενο της σειράς άρθρων "Το Κούτι Με Τις Τρελές" που την ξεκίνησα με αφορμή ένα κουτί γεμάτο φωτογραφίες, κυρίως, τραβηγμένες σε στιγμές παρόρμησης. (Τα προηγούμενα άρθρα βρίσκοντε εδώ και εδώ)

Παρ' όλα αυτά, αυτή τη φορά θα κάνω μια μικρή εξαίρεση και θα παραθέσω μια σειρά απο πρόσφατες φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στη διαδρομή πρός Ιωάννινα παραμένοντας όμως κοντά στο ύφος που χαρακτηρίζει τις φωτογραφίες που έχουν παρουσιαστεί μέχρι τώρα.

Και ξεκινάω με τις πρώτες δύο φωτογραφίες...τραβηγμένες σε ένα απο τα Parking με θέα τη λίμνη Yλίκι (Επισήμως γνωστής ώς Παραλίμνης) στην Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας.
Με όλα αυτά τα παραφυσικά που συμβαίνουν στη περιοχή δε μου έκανε καθόλου εντύπωση όταν είδα τα παρακάτω γραμμένα στο τοιχείο:

Ο λαγός στη περιοχή της Υλίκις είναι κόκκινος! Που σημαίνει οτι είτε πρόκειται για κάποιο βουλευτή αριστερής παράταξης ή όντως οι λαγοί στη περιοχή είναι κόκκινοι.



Ο άγνωστος βιολόγος που εκδίδει τις μελέτες του στα τοιχεία εθνικών οδών φρόντισε να μας πληροφορήσει και για τα πλάσματα του υποβρύχιου ζωικού βασιλείου που βρίσκουν καταφύγιο στη περιοχή. Το γνωστό είδος "Γαύρος ο Αιδοιόμορφος" κατοικεί μόνο στη συγκεκριμένη λίμνη:



Στο ίδιο θέμα, των μηνυμάτων που πρέπει κανείς να θυσιάσει ένα καθαρό -κατα προτίμηση- τοίχο ή τοιχείο για χάρη της πληροφόρησης, βρήκαμε λαμπρά παραδείγματα και στα Ιωάννινα!

Εδώ δείγμα των κατακτήσεων του γνωστού Δον Ζουάν της περιοχής των Ιωαννίνων, Γαργαλίτσα:



Σε κεντρική τοποθεσία των Ιωαννίνων βρήκαμε και το παρακάτω μαθηματικό αξίωμα. Για όσους δεν έχουν εντρυφύσει στο τομέα της τοπολογίας...Η Αθλητική Ένωση Λάρισας συνεπάγεται τυρί (Η απόδειξη αφήνεται ώς άσκηση προς τον αναγνώστη)



Το πάθος των Ιωαννιτών για τη τοπική ποδοσφαιρική ομάδα είναι έκδηλο σε κάθε γωνιά των Ιωαννίνων αλλά και της ευρύτερης περιοχής...Εδώ, γνωστή λατινική ρήση προσαρμοσμένη ανάλογα στη περίσταση (ΠΑΣ Γιάννινα, πάνω απο όλα):



Καταλήγοντας, σας αφήνω με μια φωτογραφία απο το Νότιο-Δυτικό κομάτι της λίμνης των Ιωαννίνων λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα, την ώρα που έρχοντε τα πάνω κάτω και η πλούσια και άξια διατήρησης πανίδα της περιοχής, πιάνει το τραγούδι...

Nordenfelt 1 - £9000 Υπό, Την Ελλάδα Του 1885

Back to the future! Φύγαμε το 2007, επιστρέψαμε το 2008...Πίσω στην Αγγλία μετά απο ένα σύντομο διάλειμα στη πατρίδα.

Τη πατρίδα με τις ομορφιές της, τους ανθρώπους της αλλά και τις ιδιαιτερότητες της που καθώς φαίνεται θα τροφοδοτήσουν τουλάχιστον κανα δυό ακόμα post σε αυτό εδώ το blog ένα απο τα οποία θα είναι σίγουρα στην ενότητα "Το κουτί με τις τρελές" καθώς βγαίνοντας στο δρόμο γύρω γύρω στην Ελλάδα (και συγκεκριμένα προς τα Ιωάννινα) εντοπίσαμε εκτός απο πανέμορφα τοπία και μια απίστευτη ποικιλία χαρακτήρων, συνθημάτων σε τοίχους, οδικής συμπεριφοράς και άλλα τέτοια...του δρόμου.


Στις διακοπές είχα λίγο χρόνο να ξανα-ξεφυλίσω κάποια παλιά βιβλία και σημειώσεις και αυτή η πρόσφατη ανακαίνιση -όπως κάθε είδους ανακαινίσεις- απέδωσε καρπούς!

Πρίν απο περίπου 2-3 χρόνια είχα διαβάσει ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο με το τίτλο "Submarines, War Beneath The Waves, From 1776 To The Present Day" του δημοφιλούς οίκου τεχνικών εκδόσεων Jane's το οποίο εξιστορεί την εξέλιξη των υποβρυχίων απο... ανεστραμένους κουβάδες σε υπερσύγχρονα υποβρύχια οχήματα ικανά να μεταφέρουν πάνω απο 100-150 άτομα προσωπικό και να μείνουν κάτω απο την επιφάνεια της θάλασσας για μήνες.

Παρά το γενικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει η ιστορία των υποβρυχίων, αυτό που μου προκάλεσε μεγάλη έκπληξη ήταν όταν περίπου στη χρονολογία 1885 -σχετικά νωρίς στην ανάπτυξη της υποβρύχιας τεχνολογίας- αναφέρθηκε η Ελλάδα!

Παραθέτω εδώ το ακριβές κείμενο απο το βιβλίο που προανέφερα:

Nordenfelt Boats
Nordenfelt (I) was laid down at Eckensberg, near Stockholm in 1882 and launched in June 1883. It was 64-feet (20 m) long, had a maximum beam of 9-feet (3m) and displaced 60 tons. Unlike Resurgam (διαφορετικός τύπος υποβρυχείου), it had a flattened cigar-shaped pressure hull, fitted with a glass dome amidships on top of a conning tower. Propulsion was by steam, driving a large propeller. It carried a Whitehead torpedo in an externally mounted tube. Despite less than impressive trials off Landskrona in 1885, the Greek Navy bought the boat at the bargain price of £9000. She was shipped by cargo vessel and trials in the Bay of Salamis in March 1886 demonstrated the submarine's operational defects. She was laid up to rot at Pireaus.

Θύμαμαι οτι είχα αναρρωτηθεί τότε μεταξύ αστείου και σοβαρού "Ποιός να ξέρει άραγε τι παρασκήνιο είχε πίσω της αυτή η αγορά" αλλά το ερώτημα έμελε να μείνει αναπάντητο μέχρι τα φετεινά Χριστούγεννα όταν πολύ απλά άρχησα να αναζητώ περισσότερες πληροφορίες για το συγκεκριμένο περιστατικό απο κάποιες σημειώσεις. Ειδού λοιπόν τι ανακάλυψα...

Το υποβρύχιο Nordenfelt χρησιμοποιούσε ατμό για την προώθηση του. Αυτό είναι σημαντικό επειδή σημαίνει οτι μέσα στο σκάφος θα πρέπει να υπήρχε ένα καζάνι με νερό και φωτιά για να το ζεσταίνει και να παράγει τον ατμό. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει οτι το καζάνι θα μπορούσε να λειτουργεί μόνο κατα τη διάρκεια που το υποβρύχιο βρίσκεται στην επιφάνεια της θάλασσας και θα χρησιμοποιούσε την αποθηκευμένη στο καζάνι πίεση για να περιστρεύσει τη προπέλα του και να κινηθεί κάτω απο το νερό. Επίσης σήμαινε οτι οι συνθήκες μέσα στο υποβρύχιο θα ήταν αφόρητες.

Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με την ιστορία, το Nordenfelt ήταν το πρώτο υποβρύχιο που χρησιμοποιούσε ατμό και όχι την ανθρώπινη δύναμη (μέσω μιας μανιβέλας που κατέληγε στην προπέλα) για την προώθηση του, όπως άλλα υποβρύχια της εποχής του.

Για τη πρωτοποριακή αυτή σχεδίαση του Nordenfelt ήταν υπεύθηνος ένας Βρεττανός, ιερέας στο επάγγελμα, με το όνομα George Garett και η οικονομική δύναμη πίσω απο τη κατασκευή του υποβρυχίου, ένας επιχειρηματίας με το όνομα Thorsten Nordenfelt, ο οποίος μάλιστα είχε εντυπωσιαστεί απο τη δουλειά του Garett (O Garret είχε κάνει και άλλες προσπάθειες για υποβρύχια οχήματα πρίν συναντήσει τον Nordenfelt) και αποφάσισε να τον ενισχύσει οικονομικά.

Αυτή την τεχνολογία αιχμής -για εκείνη την εποχή- αγόρασε η Ελλάδα πρός £9000, to 1885 και ενώ κατα την επίδειξη των ικανοτήτων του -σύμφωνα τις διαθέσιμες πηγές- δεν είχε παραμείνει βυθισμένο για πάνω απο 5 λεπτά της ώρας (!).

Το υποβρύχιο αγοράστηκε απο την Βαλκανική αντιπροσωπεία της εταιρίας Nordenfelt. Αυτή την αντιπροσωπεία την είχε μια μεγάλη προσωπικότητα της εποχής ονόματι Βασίλειος Ζαχάρωφ ή Basil Zaharoff. Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ είναι και αυτός μια απο τις προσωπικότητες που συναντά κανείς στην Ελληνική ιστορία αλλά δε μπορεί να καταλάβει (απο τα καταγεγραμένα) αν πρόκειται για ευεργέτη ή το εντελώς αντίθετο!

Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πηγές, είχε πυκνές γνωριμίες με μεγάλες προσωπικότητες της εποχής όπως ο Hiram Maxim και ο Λουδοβίκος ο Β' Πρίγκηπας του Μονακό, απο τον οποίο και αγόρασε (!) το υπο πτώχευση τότε καζίνο και κατάφερε να το κάνει κερδοφόρο (!!!!).

Εδώ αξίζει να σημειωθεί, οτι ακόμα και μετά θάνατον, διατηρεί τις "καλές" του παρέες. Η οδός Ζαχάρωφ συνδέει τη Βασσιλίσης Σοφίας με τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας στην Αθήνα.

Είχε δική του τράπεζα, δική του εφημερίδα αλλά και πρακτορείο τύπου. Είχε επίσης διακριθεί απο τη Γαλλική κυβέρνηση με το παράσημο του ανώτερου Ταξιάρχη της Λεγεώνας της Τιμής αλλά και η Αγγλία τον είχε τιμήσει χρίζοντας τον Ιππότη του Μεγαλόσταυρου του τάγματος του Bath.

Η οικονομική κυρίως στήριξη που προσέφερε στην Ελλάδα ήταν υπερβολικά μεγάλη (Μεταξύ άλλων, προσέφερε ένα κτήριο του στο Παρίσι για να στεγαστεί η Ελληνική πρεσβεία και στήριξε οικονομικά την αντισεισμική μελέτη αλλά και κατασκευή νέων κατοικιών για σεισμοπαθείς απο κάποιο παλαιότερο σεισμό στη περιοχή της Κορίνθου). Επίσης παρείχε πολύ σημαντική οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα κατα τη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου (η συνολική "βοήθεια" εκτιμάται στις 50 εκατομμύρια Αγγλικές λίρες) και στη συνέχεια στήριξε τον Βενιζέλο στη Μικρασειατική εκστρατεία (!!!)

Όπου δηλαδή πόλεμος και όλεθρος ο Sir Basil μέσα! Πιθανότατα γι' αυτό το λόγο και σύμφωνα με τις διαθέσιμες ιστορικές πηγές τον αποκαλούσαν "Έμπορο του Θανάτου" και "Μυστήριο Της Ευρώπης".

Πίσω στο υποβρύχιο όμως, απο όπου και ξεκίνησαν όλα. Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ φαίνεται να εκμεταλεύτηκε τη δύσκολη πολτικά κατάσταση που επικρατούσε εκείνη την εποχή στα Βαλκάνια (όπως είχε εκμεταλευτεί και πλήθος άλλων παρόμοιων καταστάσεων), για να πουλήσει στην Ελλάδα το υποβρύχιο για £9000.

Επειδή όμως ο σκοπός του ήταν το κέρδος, πληροφόρησε την Τουρκική κυβέρνηση οτι η Ελληνική κυβέρνηση αγόρασε ήδη ένα υποβρύχιο και τελικά πούλησε και σε αυτούς ΔΥΟ υποβρύχια στην ίδια τίμη (Μή τυχόν και μείνουν πίσω στον εξοπλισμό). Και δεν σταμάτησε εκεί! Μετά απο αυτές τις δύο αγορές επικοινώνησε με την Ρωσική κυβέρνηση δημιουργόντας την εντύπωση οτι οι χώρες Νότια του Εύξεινου Πόντου υπερξοπλίζονται και κατάφερε να πουλήσει και στη Ρωσσία άλλα δύο υποβρύχια!!! Παρ' όλα αυτά, το ένα απο αυτά βυθίστηκε κοντά στην Ολλανδία ενώ έπλεε προς παράδοση και η κυβέρνηση της Ρωσσίας αρνήθηκε να το πληρώσει!

Η ίδια γκρίζα τακτική όπως και άλλες τακτικές στα όρια του νόμου και πέρα απο αυτά, είχαν ακολουθηθεί απο τον Sir Basil και σε άλλες περιπτώσεις με σκοτεινό παρασκήνιο (ούκ ολίγα περιστατικά αναφέροντε στο σχετικό άρθρο για τον Sir Basil Zacharof στο Wikipedia)

Απο τις διαθέσιμες ιστορικές πηγές ξέρουμε οτι το υποβρύχιο που αγοράστηκε απο την Ελλάδα μεταφέρθηκε με πλοίο απο την Αγγλία και οδηγήθηκε για δοκιμές στον κόλπο της Σαλαμίνας όπου και διαπιστώθηκε η πραγματική αξία της αγοράς! Κάποια άρθρα επίσης αναφέρουν οτι το υποβρύχιο παρέμεινε στο στόλο μέχρι το 1901 ώς εκπαιδευτική πλατφόρμα (!!!) Τελικά παρέμεινε δεμένο κάπου στον Πειραιά και αργότερα (περίπου 15 χρόνια μετά) κόπηκε για παλιοσίδερα...παλιοσίδερα αξίας £9000 του 1885.

Όσο αφορά τα ίδια υποβρύχια που είχε αγοράσει η Τουρκία, δεν είχαν καλύτερη τύχη (τουλάχιστον δεν φαίνεται να έχουν χρησιμοποιηθεί επιχειρησιακά). Παρ' όλα αυτά, το υποβρύχιο Abdülhamid, είναι το πρώτο υποβρύχιο στην ιστορία που απελευθέρωσε τορπίλη ενώ ήταν βυθισμένο κάτω απο την επιφάνεια της θάλασσας.

Κάπως έτσι λοιπόν, είναι η ιστορία πίσω απο την πανάκριβη αγορά ενός σωλήνα 20 μέτρων με τη δυνατότητα να βυθίζεται αλλά την αμφίβολη δυνατότητα να επαναφέρει το πλήρωμα του με ασφάλεια στην επιφάνεια, που πουλήθηκε με "συνοπτικές διαδικασίες" σε μια χώρα προς εκφοβισμό μιας άλλης χώρας που αγόρασε δύο, προς εκφοβισμό μιας τρίτης που αγόρασε κι αυτή άλλα δύο, απο ένα σκοτεινό τύπο που πλούτησε στη πλάτη των προαναφερθέντων κυβερνήσεων και που ήξερε τους πάντες και τα πάντα της εποχής αλλά πέθανε τελικά εντελώς μόνος.



Δύο Λόγια Για Τις Ιστορικές Πηγές:
Το παραπάνω κείμενο συνδιάζει διάφορες πηγές διαθέσιμες κυρίως απο το Internet τις οποίες μπορείτε να επισκευθείτε και να διαβάσετε για να σχηματίσετε τη δική σας άποψη για το γεγονός και τις προσωπικότητες που περιγράφονται σε αυτό το post.
Αυτές οι πηγές έχουν ώς εξής:

Άρθρο του Captain Sam J. Tangredi, USN στο περιοδικό της Ελληνικής Εταιρίας Στρατηγικών Μελετών (Αυτό το άρθρο υπήρξε η πρώτη μου πηγή για τα ονόματα κλειδιά σε αυτή την ιστορία)

Warships Of The World to 1900, Βιβλίο του Lincoln P. Paine, απο τον εκδοτικό οίκο Houghton Mifflin διαθέσιμο και απο Google Books. Το κομάτι που αναφέρεται στην ιστορία του Nordenfelt (I) βρίσκεται στη σελίδα 118 ή ακολουθόντας το παραπάνω link.

The First Submarines: The Beginnings Of Underwater Warfare, Βιβλίο του Richard Compton-Hall, απο τον εκδοτικό οίκο Periscope Publishing διαθέσιμο και απο Google Books. Το κομάτι που αναφέρεται στην ιστορία του Nordenfelt (I) βρίσκεται στη σελίδα 68 ή ακολουθόντας το παραπάνω link. Το συγκεκριμένο βιβλίο περιέχει και σχεδιαγράματα του υποβρυχίου καθώς επίσης και ενδιαφέρουσες περιγραφές των "ικανοτήτων" του υποβρυχίου.

Naval Warfare 1815-1914, Βιβλίο του Lawrence Sondhaus, απο τον εκδοτικό οίκο Routlege (Taylor & Francis Group) διαθέσιμο και απο Google Books. Το κομάτι που αναφέρεται στο Nordenfelt (I) βρίσκεται στη σελίδα 156 ή ακολουθόντας το παραπάνω link.

Άρθρο για τον Βασίλη Ζαχάρωφ στο Ελληνικό Wikipedia (Σύντομο και περιεκτικό, με αναφορές σε άλλα άρθρα αλλά και ένα ντοκυμαντέρ για τον Βασίλη Ζαχάρωφ)

Άρθρο για τον Sir Basil Zacharof στο Wikipedia (Εκτενές και με πάρα πολλές λεπτομέρειες απο τις πρακτικές του Sir Basil)

Άρθρο για τον George Garrett στο Wikipedia, τον σχεδιαστή των υποβρυχίων Nordenfelt αλλά και παλαιότερων τύπων υποβρυχίων.

Άρθρο για τον Thorsten Nordenfelt στο Wikipedia, τον επιχειρηματία που χρηματοδότησε τη κατασκευή του Nordenfelt (I).

Άρθρο για τον Hiram Steven Maxim στο Wikipedia, τον επιχειρηματία του οποίου η εταιρία είχε συγχωνευθεί με την εταιρία του Thorsten Nordenfelt. Ο Steven Maxim είναι μια προσωπικότητα που έχει παίξει ρόλο και στην ανάπτυξη της αεροπορίας (ίσως κάποιο μελοντικό άρθρο στο Καλή Φάση;)

Και το βιβλίο που τα ξεκίνησε όλα...Submarines:War Beneath The Waves from 1776 to present day του εκδοτικού οίκου Jane's. Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για την ιστορία των υποβρυχίων. Το συγκεκριμένο είναι διαθέσιμο προς πώληση απο το Amazon.